Τα παραδοσιακά έθιμα του Σαββάτου του Λαζάρου (Λαζαρίνες, τα Κάλαντα του Λαζάρου και τα Λαζαράκια).
Το Σάββατο του Λαζάρου 2025 είναι στις 12 Απριλίου. Η Ανάσταση του Λαζάρου για μια κινητή εορτή που πάντα προηγείται της Κυριακής των Βαΐων και σηματοδοτεί την έναρξη της Μεγάλης Εβδομάδας.
Τι γιορτάζουμε το Σάββατο του Λαζάρου;
Το Σάββατο του Λαζάρου είναι μια ημέρα ελπίδας και πίστης, καθώς η ανάσταση του Λαζάρου προαναγγέλλει τη νίκη του Χριστού επί του θανάτου.
Την ημέρα αυτή, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την ανάσταση του Λαζάρου από τον Ιησού Χριστό, όπως περιγράφεται στο Κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο (Ιωάν. 11:1-44).
Ο Λάζαρος, φίλος του Ιησού και αδελφός της Μάρθας και της Μαρίας, αρρώστησε και πέθανε. Τέσσερις ημέρες μετά τον θάνατό του, ο Ιησούς τον ανέστησε, προαναγγέλλοντας τη δική Του Ανάσταση και επιβεβαιώνοντας τη δύναμή Του επί του θανάτου.
Έθιμα και Παράδοση στο Σάββατο του Λαζάρου
Η ημέρα αυτή είναι πλούσια σε λαογραφικές παραδόσεις. Το Σάββατο του Λαζάρου συνοδεύεται από πλούσια λαογραφικά έθιμα σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
Κάλαντα του Λαζάρου: Παιδιά, κυρίως κορίτσια γνωστά ως “Λαζαρίνες”, περιφέρονται από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα “λαζαρικά”, ειδικά κάλαντα που εξιστορούν την ανάσταση του Λαζάρου. Σε αντάλλαγμα, λαμβάνουν αυγά ή άλλα δώρα. Οι Λαζαρίνες στολίζουν καλαθάκια με λουλούδια και φορούν παραδοσιακές ενδυμασίες.
Λαζαράκια: Σε πολλές περιοχές, οι νοικοκυρές ζυμώνουν ειδικά ψωμάκια σε σχήμα ανθρώπου, γνωστά ως “λαζαράκια”. Αυτά παρασκευάζονται προς τιμήν του Λαζάρου και συμβολίζουν την ανάστασή του. Σύμφωνα με την παράδοση, κάθε οικογένεια φτιάχνει τόσα λαζαράκια όσα και τα παιδιά της.
Τα Κάλαντα του Λαζάρου
Τα Κάλαντα του Λαζάρου, ή αλλιώς τα λαζαρικά, είναι παραδοσιακά τραγούδια και υπάρχουν διάφορες παραλλαγές στις περιοχές της Ελλάδας.
Οι στίχοι από τα Κάλαντα του Λαζάρου είναι οι παρακάτω:
Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα Βάγια,
ήρθε των Βαγιών η εβδομάδα.
Ξύπνα Λάζαρε και μην κοιμάσαι,
ήρθε η μέρα σου και η χαρά σου.
Που ήσουν Λάζαρε; Που ήσουν κρυμμένος;
Κάτω στους νεκρούς, σαν πεθαμένος.
Δε μου φέρνετε, λίγο νεράκι,
που ‘ν’ το στόμα μου πικρό φαρμάκι.
Δε μου φέρνετε λίγο λεμόνι,
Που ‘ν’ το στόμα μου, σαν περιβόλι.
Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα Βάγια,
ήρθε η Κυριακή που τρων’ τα ψάρια.
Σήκω Λάζαρε και μην κοιμάσαι,
ήρθε η μάνα σου από την πόλη,
σου ‘φέρε χαρτί και κομπολόι.
Γράψε Θόδωρε και συ Δημήτρη,
γράψε Λεμονιά και Κυπαρίσσι.
Το κοφνάκι μου θέλει αυγά,
κι η τσεπούλα μου θέλει λεφτά.
Βάγια, Βάγια και Βαγιώ.
τρώνε ψάρι και κολιό.
Και την άλλη Κυριακή,
τρώνε το ψητό τ’ αρνί.
Τι τρώμε το Σάββατο του Λαζάρου
Το Σάββατο του Λαζάρου εντάσσεται στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, κατά την οποία οι πιστοί ακολουθούν αυστηρή νηστεία. Επιτρέπονται τροφές όπως:
- Θαλασσινά (χταπόδι, καλαμάρι, γαρίδες)
- Όσπρια (φακές, ρεβίθια)
- Φρούτα, λαχανικά και ξηροί καρποί
- Γλυκίσματα όπως ταχίνι και χαλβάς