Ποιες οι διαφορές στο Πάσχα Ορθοδόξων και Καθολικών.
Το Πάσχα είναι η σπουδαιότερη γιορτή του Χριστιανισμού και η εορτή του είναι κινητή.
Πάσχα Ορθόδοξο και Καθολικό
Υπολογισμός Πάσχα
Για να υπολογίσετε πότε πέφτει το Πάσχα, Ορθόδοξο ή Καθολικό, πρέπει να έχετε γνώσεις αστρονομίας και μαθηματικών. Να βρείτε την ημερομηνία της Ιουλιανής (Μετώνειας, όχι πραγματικής) πασχαλινής πανσελήνου και να υπολογίσετε τις ημέρες από την επόμενη της προηγούμενης ημερομηνίας μέχρι και την Κυριακή του Πάσχα. “Καήκατε”; Ας πάρουμε τα πράματα από την αρχή…
Το Πάσχα γιορταζόταν από τους Εβραίους, πριν την έλευση του Χριστού και αποτελούσε ανάμνηση της εξόδου τους υπό την ηγεσία του Μωυσή, από την δουλεία της Αιγύπτου και της διάβασης της Ερυθράς θάλασσας.
Το Εβραϊκό Πάσχα γιορτάζεται σήμερα κατά την πανσέληνο της εαρινής ισημερίας, δηλ. μεταξύ 30 Μαρτίου και 27 Απριλίου. Παλιότερα το Εβραϊκό Πάσχα, γνωστό ως Νομικό Πάσχα, γιορταζόταν σύμφωνα με το Μωσαϊκό νόμο μεταξύ 3ης Απριλίου και 1ης Μαΐου.
Εαρινή ισημερία είναι η ημερομηνία που η διάρκεια της ημέρας είναι ίση με την διάρκεια της νύχτας.
Ο Χριστός αναστήθηκε μετά το Εβραϊκό Πάσχα.
Έως τον 4ο αιώνα μ.Χ. η ημέρα εορτασμού του Πάσχα ήταν κοινή μεταξύ Εβραίων και Χριστιανών. Πλην όμως οι Χριστιανοί γιορτάζουν το Πάσχα την Ανάσταση του Χριστού και τη διάβαση από το θάνατο στη ζωή και όχι αυτό που γιόρταζαν οι Εβραίοι, την Έξοδο.
Έτσι, η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος που έγινε το 325 μ.Χ. στη Νίκαια της Βιθυνίας αποφάσισε να διαχωριστεί η ημερομηνία εορτασμού του Πάσχα των Χριστιανών από αυτό των Εβραίων. Το Χριστιανικό Πάσχα θα εορταζόταν από τότε και έπειτα μετά το Εβραϊκό Πάσχα.
Ο Χριστός όπως προαναφέραμε αναστήθηκε μετά την εορτή του εβραϊκού Πάσχα, δηλαδή μετά την εαρινή πανσέληνο, η οποία εορτή δεν ήταν σταθερή αλλά εξαρτόταν από αστρονομικά φαινόμενα. Οπότε και η γιορτή του Χριστιανικού Πάσχα θα εξαρτόνταν από τα ίδια αστρονομικά φαινόμενα. Για το λόγο αυτό η Α’ Οικουμενική Σύνοδος έθεσε τέσσερις όρους για τον εορτασμό του Πάσχα:
α) Να τελήται μετά την εαρινήν ισημερίαν
β) ουχί μετά του Εβραικού Πάσχα όπερ ετελείτο τη 14 Νισάν και εν οιαδήποτε ημέρα, αλλά μετ’ αυτό,
γ) ουχ απλώς μετά την ισημερίαν αλλά μετά την πρώτην μετ’ αυτήν πανσέληνον και
δ) κατά την πρώτην μετ’ αυτήν Κυριακήν
Με απλά λόγια το χριστιανικό Πάσχα πρέπει να εορτάζεται την πρώτη Κυριακή μετά την Πανσέληνο, που θα γίνει κατά την ημέρα της εαρινής ισημερίας ή μετά από αυτήν. Αν η πανσέληνος γίνει Κυριακή τότε το Πάσχα θα εορτάζεται την επομένη Κυριακή.
Από τότε το Εβραϊκό Πάσχα δεν συμπίπτει ποτέ με το Χριστιανικό Πάσχα.
Αυτή ήταν σε γενικές γραμμές η ιστορία του καθορισμού του Πάσχα και οι διαφορές στον εορτασμό μεταξύ των Ορθοδόξων και Καθολικών Χριστιανών. Σε γενικές γραμμές καθόσον παραλείψαμε συνειδητά τις αναφορές σε κύκλο του Μέτωνα, Γρηγοριανή και Ιουλιανή πασχαλινή πανσέληνος, αλλαγή από παλαιό σε νέο ημερολόγιο.
Διαφορά Πάσχα Ορθοδόξων και Καθολικών
Οι ημερομηνίες σύμφωνα με τα όσα καθόρισε η Α’ Οικουμενική Σύνοδος υπολογίζονται με το παλαιό ημερολόγιο (Γρηγοριανό), γιατί μ’ αυτό καθορίζεται η εαρινή ισημερία. Για να βρούμε τα όρια μέσα στα οποία γιορτάζεται το Πάσχα, σύμφωνα με το νέο ημερολόγιο (Ιουλιανό), προσθέτουμε 13 μέρες.
Η Καθολική Εκκλησία χρησιμοποιεί το Γρηγοριανό ημερολόγιο γι’ αυτό γιορτάζουν συνήθως το Πάσχα μια βδομάδα νωρίτερα από τους Ορθόδοξους.
Έτσι βρίσκουμε ότι οι ημερομηνίες του Ορθόδοξου Πάσχα κυμαίνονται στον 21ο αιώνα, από τις 4 Απριλίου έως τις 8 Μαΐου.
Ενώ τα όρια του Καθολικού Πάσχα είναι από τις 22 Μαρτίου έως τις 25 Απριλίου το αργότερο.
Κοινό Ορθόδοξο και Καθολικό Πάσχα
Μερικές χρονιές το Πάσχα των Ορθοδόξων και των Καθολικών είναι την ίδια ημερομηνία αλλά τις περισσότερες είναι σε διαφορετική.
Από κοινού εορτάζεται το Πάσχα για Ορθόδοξους και Καθολικούς, όταν τόσο η Γρηγοριανή, όσο και η Ιουλιανή – Μετώνεια πασχαλινή πανσέληνος πέσουν από την Κυριακή μέχρι το Σάββατο της ίδιας εβδομάδας (αρκεί να είναι μετά τις 3 Απριλίου και οι δύο πανσέληνοι), οπότε την αμέσως επόμενη Κυριακή είναι το κοινό Πάσχα.
Αυτό συνέβη το 2017, ενώ κοινός θα είναι ο εορτασμός και τα έτη 2025, 2028, 2031, 2034, 2037, 2038, 2041 κ.ο.κ. Συνολικά, κατά τον τρέχοντα 21ο αιώνα το Πάσχα θα είναι κοινό σε 31 έτη, ενώ κάθε επόμενο αιώνα αυτό θα συμβαίνει όλο και πιο σπάνια
Το τελευταίο κοινό Πάσχα υπολογίζεται ότι θα συμβεί το έτος 2698, καθώς μετά το 2700 -λόγω συσσώρευσης του Μετώνειου σφάλματος- δεν θα μπορούν να συμπέσουν ποτέ την ίδια εβδομάδα η Ιουλιανή και η Γρηγοριανή πανσέληνος.
Ορθόδοξο και Καθολικό Πάσχα στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα το Ορθόδοξο και Καθολικό Πάσχα εορτάζονται μαζί. Αυτό αποφασίστηκε από την Καθολική Επισκοπή, την δεκαετία του ’70, για να μην δημιουργείται πρόβλημα με τις σχολικές διακοπές του Πάσχα καθώς και τις οικογένειες που άλλοι ήταν Καθολικοί και άλλοι Ορθόδοξοι.
Δείτε το βίντεο του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, όπου το 33% του πληθυσμού είναι Καθολικοί, από τον κοινό εορτασμό του Πάσχα από Ορθόδοξους και Καθολικούς χριστιανούς.
Πότε πέφτει το Πάσχα τα επόμενα χρόνια
Δείτε πότε πέφτει το Ορθόδοξο Πάσχα τα επόμενα χρόνια:
- 2025: 20 Απριλίου
- 2026: 12 Απριλίου
- 2027: 2 Μαΐου
- 2028: 16 Απριλίου
- 2029: 8 Απριλίου
- 2030: 28 Απριλίου
- 2031: 13 Απριλίου
- 2032: 2 Μαΐου
- 2033: 24 Απριλίου