Ο Γερμανός πρόεδρος Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ απηύθυνε διάγγελμα προς τους Γερμανούς από το Προεδρικό Μέγαρο.
Ο Σταϊνμάιερ ανακοίνωσε ευθέως την έναρξη μιας νέας εποχής στις σχέσεις με τη Ρωσία ενώ προειδοποίησε ότι η εποχή της ειρήνης έχει τελειώσει και ξεκινά μια εποχή στην οποία η Γερμανία πρέπει να αντιμετωπίσει τους αντίθετους ανέμους.
“Αυτό που χρειαζόμαστε δεν είναι νοοτροπία πολέμου, αλλά ανθεκτικότητα και πνεύμα αντίστασης. Αυτό περιλαμβάνει, πρώτα απ’ όλα, τις ισχυρές και καλά εξοπλισμένες ένοπλες δυνάμεις (Bundeswehr)”, τόνισε.
Ο Σταϊνμάιερ είπε ότι γνωρίζει ότι πολλοί Γερμανοί αισθάνονται μια σύνδεση με τη Ρωσία ειδικά στην ανατολική Γερμανία που υπάρχουν πολύ διαφορετικές αναμνήσεις σαράντα ετών κοινής ιστορίας που αντηχούν ακόμα.
“Όλοι μας, τόσο στην ανατολική όσο και στη δυτική Γερμανία, είμαστε ευγνώμονες για την επανένωση μας και μην ξεχνάμε ότι έγινε ειρηνικά χάρη στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ. Επειδή τα σοβιετικά στρατεύματα επέστρεψαν χωρίς να πυροβολήσουν ούτε μια βολή, κάτι που έδωσε σε πολλούς ανθρώπους ελπίδα για ένα ειρηνικό μέλλον”, είπε και συμπλήρωσε: “αλλά όταν κοιτάμε τη σημερινή Ρωσία, δεν υπάρχει χώρος για παλιά όνειρα. Τώρα οι χώρες μας είναι αντιμέτωπες.”
Σημεία από το διάγγελμα του Σταϊνμάιερ:
Ο πόλεμος στην Ουκρανία
Κάθε άτομο στη χώρα μας που ξύπνησε στις 24 Φεβρουαρίου και είδε τις εικόνες των επιθέσεων με ρουκέτες στο Κίεβο γνώριζε ότι, εκείνο το πρωί, ο κόσμος είχε γίνει διαφορετικός.
Η πολιτική δεν μπορεί να κάνει θαύματα. Κανείς, συμπεριλαμβανομένου του Ομοσπονδιακού Προέδρου, δεν μπορεί να κατευνάσει κάθε ανησυχία σε αυτή τη βαθιά αβέβαιη περίοδο. Αντιθέτως, πιστεύω ότι πολλές από αυτές τις ανησυχίες είναι δικαιολογημένες. Βιώνουμε τη βαθύτερη κρίση στην επανενωμένη Γερμανία.
Τα χρόνια πριν από τις 24 Φεβρουαρίου, η Γερμανία είχε τον άνεμο στην πλάτη της.
Ήταν χρόνια που ορίστηκαν από τη χαρούμενη περίσταση της γερμανικής ενότητας, την ειρηνική αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων (σσ από την Ανατολική Γερμανία), το τέλος της αντιπαράθεσης του μπλοκ και την ενοποίηση της Ευρώπης. Ήταν χρόνια κατά τα οποία η ειρήνη απέφερε κεκτημένα και κατά τα οποία εμείς οι Γερμανοί στην καρδιά της ενωμένης Ευρώπης επωφεληθήκαμε πολύ.
Μετά ήρθε η 24η Φεβρουαρίου. Στις 24 Φεβρουαρίου, ο Πούτιν όχι μόνο παραβίασε τους κανόνες και τελείωσε το παιχνίδι. Όχι, χτύπησε όλη τη σκακιέρα!
Ο βίαιος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει μειώσει την ευρωπαϊκή τάξη ασφαλείας σε συντρίμμια. Στην αυτοκρατορική του εμμονή, ο Ρώσος πρόεδρος παραβίασε το διεθνές δίκαιο, αμφισβήτησε τα σύνορα, διέπραξε αρπαγές γης. Η ρωσική επίθεση είναι μια επίθεση σε όλα τα μαθήματα που πήρε ο κόσμος από δύο παγκόσμιους πολέμους τον περασμένο αιώνα.
Έρχονται πιο δύσκολα χρόνια
Αλλά αυτά τα κοινά μαθήματα ειρήνης εξαφανίζονται. Το κοινό έδαφος, οι διασυνδέσεις, ο διάλογος εντός της κοινότητας των κρατών αντικαθίστανται όλο και περισσότερο από αγώνες για την ιδεολογία και την κυριαρχία. Η αναζήτηση της Κίνας για οικονομική και πολιτική δύναμη είναι ένας σημαντικός παράγοντας. Αυτός ο αγώνας θα διαμορφώσει τις διεθνείς σχέσεις για το ορατό μέλλον. Ο κόσμος βρίσκεται στο δρόμο προς μια φάση αντιπαράθεσης – αν και εξαρτάται από τη συνεργασία πιο επειγόντως από ποτέ.
Τι σημαίνει αυτό για εμάς στη Γερμανία; Έρχονται πιο δύσκολα χρόνια, δύσκολα χρόνια. Τα κεκτημένα της ειρήνης έχουν τελειώσει. Για τη Γερμανία, αρχίζει μια εποχή στην οποία πρέπει να αντιμετωπίσουμε τους αντίθετους ανέμους.
Πρέπει να γίνουμε ικανοί να χειριζόμαστε συγκρούσεις, τόσο εσωτερικές όσο και εξωτερικές. Χρειαζόμαστε τη θέληση να διεκδικήσουμε τον εαυτό μας καθώς και τη δύναμη να κάνουμε θυσίες. Δεν χρειαζόμαστε πολεμική νοοτροπία – αλλά αυτό που χρειαζόμαστε είναι ανθεκτικότητα και πνεύμα αντίστασης!
Ισχυρές ένοπλες δυνάμεις
Αυτό περιλαμβάνει, πρώτα και κύρια, μια ισχυρή και καλά εξοπλισμένη Bundeswehr (σσ Bundeswehr είναι οι ένοπλες δυνάμεις της Γερμανίας). Κάτι που αναμένεται από τον λαό της χώρας μας, αλλά και από τους γείτονες και τους εταίρους μας. Είμαστε η ισχυρή χώρα στην καρδιά της Ευρώπης. Έχουμε καθήκον να συνεισφέρουμε το μερίδιό μας στη συλλογική άμυνα – σήμερα πολύ περισσότερο από ό,τι σε μια εποχή που άλλοι, ιδιαίτερα οι ΗΠΑ, μας πήραν υπό την προστασία τους. Για πολύ καιρό μπορούσαμε να βασιζόμαστε σε άλλους, και μπορούμε να συνεχίσουμε να το κάνουμε, αλλά τώρα και οι άλλοι πρέπει να μπορούν να βασίζονται σε εμάς.
Διαβεβαιώνω τους εταίρους μας ότι η Γερμανία αποδέχεται την ευθύνη της, εντός του ΝΑΤΟ, εντός της Ευρώπης.
Αυτή η κοινωνία χρειάζεται μια ισχυρή Bundeswehr -αλλά η Bundeswehr χρειάζεται επίσης μια κοινωνία που την υποστηρίζει!
Θα πρέπει να συνηθίσουμε το γεγονός ότι μια χώρα όπως η δική μας αντιμετωπίζει κριτική. Απλώς κοιτάξτε τις ΗΠΑ – έχουν αρκετή πρακτική σε αυτό. Οι ΗΠΑ είναι ηγετική παγκόσμια δύναμη. Επικρίνεται για όσα κάνει και για όσα δεν κάνει. Δεν μπορεί να υποδείξει άλλους ή να καλέσει ανώτερες αρχές. Πρέπει να ξέρει τι κάνει και γιατί.
Και η Γερμανία; Όχι, η Γερμανία δεν είναι παγκόσμιος ηγέτης. Είμαστε όμως από τους μεγαλύτερους στην Ευρώπη. Από εμάς αναμένεται ηγεσία, ηγεσία προς το συμφέρον της Ευρώπης. Αυτό που έχει σημασία δεν είναι το χειροκρότημα του κοινού. Αυτό που έχει σημασία είναι η ενίσχυση της Ευρώπης. Όσο πιο αβέβαιος γίνεται ο κόσμος γύρω μας, τόσο πιο σίγουροι πρέπει να είμαστε για αυτό το κοινό μονοπάτι!
Γερμανία και Ρωσία είναι αντιμέτωπες
Πρέπει να απορρίψουμε παλιούς τρόπους σκέψης και παλιές ελπίδες.
Αυτό ισχύει πολύ ιδιαίτερα για την άποψή μας για τη Ρωσία. Γνωρίζω ότι πολλοί άνθρωποι στη χώρα μας αισθάνονται μια σύνδεση με τη Ρωσία και τους ανθρώπους της, αγαπούν τη ρωσική μουσική και τη λογοτεχνία. Στην ανατολική Γερμανία, επιπλέον, υπάρχουν πολύ διαφορετικές αναμνήσεις σαράντα χρόνων κοινής ιστορίας, οι οποίες αντηχούν ακόμη και σήμερα. Στην ανατολή και στη δύση, είμαστε ευγνώμονες για το θαύμα της επανένωσης και δεν ξεχνάμε ότι οφείλουμε τον ειρηνικό χαρακτήρα αυτού του γεγονότος στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.
Αλλά όταν κοιτάμε τη σημερινή Ρωσία, δεν υπάρχει χώρος για παλιά όνειρα. Οι χώρες μας είναι σήμερα αντιμέτωπες.
Ο Πούτιν διοικεί έναν στρατό εισβολής και οι Ουκρανοί υπερασπίζονται τη χώρα τους, την οποία έχτισαν από την ανεξαρτησία τους πριν από τριάντα χρόνια. Ο επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατέρριψε το όνειρο του Γκορμπατσόφ για ένα “κοινό ευρωπαϊκό σπίτι” . Είναι μια επίθεση κατά του νόμου, στις αρχές της παραίτησης από τη βία και των απαραβίαστων συνόρων. Είναι μια επίθεση σε όλα όσα υποστηρίζουμε και εμείς οι Γερμανοί.
Υποστηρίζουμε την Ουκρανία και θα το κάνουμε για όσο διάστημα χρειαστεί. Αυτό περιλαμβάνει στρατιωτική υποστήριξη -ο Πρόεδρός (της Ουκρανίας) μου είπε πόσο σωτήρια είναι τα γερμανικά συστήματα αεράμυνας.
Και επειδή αυτός ο πόλεμος επηρεάζει και εμάς, δεν υπάρχει τρόπος να αποφύγουμε την οικονομική πίεση στη Ρωσία. Αυτό λέω ιδιαίτερα σε όσους με ρωτούν γιατί πρέπει να σηκώσουμε το βάρος ενός πολέμου σε άλλη χώρα. “Δεν μας βλάπτουν οι κυρώσεις περισσότερο από κανέναν; Δεν θα μπορούσαμε απλώς να τις απορρίψουμε;” Ακούω συχνά τέτοιες ερωτήσεις αυτή τη στιγμή, και δεν θέλω να τις απορρίψω, γιατί οι φόβοι πίσω από αυτές είναι πραγματικοί. Πρέπει να απαντήσουμε σε αυτά τα ερωτήματα. Κυρώσεις, διακοπή επαφής, προμήθεια όπλων.
Τίποτα σχετικά με αυτό δεν είναι συνηθισμένο, τίποτα σχετικά με αυτό δεν είναι συμβατό με τα οράματά μας για ειρηνική συνύπαρξη. Αλλά δεν ζούμε σε έναν ιδανικό κόσμο. Ζούμε σε σύγκρουση. Και έτσι χρειαζόμαστε εργαλεία σύγκρουσης. Ναι, οι κυρώσεις έχουν κόστος, μεταξύ άλλων και για εμάς. Ποια θα ήταν όμως η εναλλακτική; Να στέκεσαι άπραγος και να παρακολουθείς αυτήν την εγκληματική επίθεση; Απλώς συνεχίζεις σαν να μην είχε συμβεί τίποτα; Είναι προς το συμφέρον μας να αντιταχθούμε στην παραβίαση του νόμου της Ρωσίας μαζί με τους εταίρους μας. Είναι προς το συμφέρον μας να απαλλαγούμε από την εξάρτησή μας από ένα καθεστώς που στέλνει τανκς εναντίον μιας γειτονικής χώρας και χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο. Είναι προς το συμφέρον μας να προστατεύσουμε τον εαυτό μας και να μειώσουμε την ευαλωτότητά μας. Κανείς δεν το είπε πιο ξεκάθαρα και συνοπτικά από τον Εσθονό πρωθυπουργό: “Το φυσικό αέριο μπορεί να είναι ακριβό, αλλά η ελευθερία είναι ανεκτίμητη.”
Έχω πει ότι ζούμε σε σύγκρουση και ότι αυτός ο πόλεμος επηρεάζει και εμάς. Αλλά αυτό που είναι εξίσου σημαντικό για μένα είναι ότι η χώρα μας δεν βρίσκεται σε πόλεμο. Και δεν θέλουμε να αλλάξει αυτό. Οποιαδήποτε εξάπλωση αυτού του πολέμου, πόσο μάλλον η πυρηνική κλιμάκωση, πρέπει να αποτραπεί.
Ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι στη χώρα μας λαχταρούν την ειρήνη. Κάποιοι πιστεύουν ότι λείπουν σοβαρές προσπάθειες από την πλευρά μας, έλλειψη διάθεσης για διαπραγμάτευση. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι σε κανέναν με το σωστό μυαλό του δεν λείπει η θέληση. Όμως η αλήθεια είναι ότι, μπροστά στο κακό, δεν αρκεί η καλή θέληση.
Οι αντίθετοι άνεμοι πνέουν βαθιά στη χώρα μας. Αυτή η νέα εποχή θέτει μια μεγαλύτερη πρόκληση από ό,τι έχουμε αντιμετωπίσει εδώ και πολύ καιρό. Είναι μια δοκιμασία της ικανότητάς μας από την οποία κανείς δεν θα μας απαλλάξει και από την οποία δεν υπάρχει εύκολη διαφυγή. Πώς μπορούμε να επικρατήσουμε, ως μια χώρα που είναι και η ίδια βυθισμένη στην αβεβαιότητα; Από πού μπορούμε να αντλήσουμε τη δύναμη να αντέξουμε τις αντιφάσεις όταν εμείς οι ίδιοι μαστιζόμαστε από αμφιβολίες;
Πρέπει όμως να ορίσουμε τους στόχους μας πιο αυστηρά και να τους προσαρμόσουμε στις νέες προκλήσεις.
Θέλουμε να μπορούμε να πούμε σε δύο χρόνια από τώρα ότι περάσαμε από τη χειρότερη οικονομική ύφεση.
Θέλουμε να μπορούμε να πούμε σε πέντε χρόνια από τώρα ότι όχι μόνο η Ουκρανία διεκδίκησε την κυριαρχία της, αλλά δεν πρέπει να φοβόμαστε τυχόν νέους πολέμους στην Ευρώπη.
Θέλουμε να μπορούμε να πούμε σε δέκα χρόνια από τώρα ότι κρατήσαμε αυτή την κοινωνία ενωμένη, πήραμε από το χέρι τα πιο αδύναμα μέλη της και τα υποστηρίξαμε, και η πλειοψηφία έχει διατηρήσει την εμπιστοσύνη της στη δημοκρατία.
Θέλουμε να μπορούμε να πούμε σε δεκαπέντε χρόνια από τώρα ότι, παρά τον πόλεμο και την κρίση, έχουμε διασφαλίσει ότι οι επόμενες γενιές θα μπορούν να απολαμβάνουν μια καλή ζωή στη Γη μας.
Η νέα εποχή απαιτεί από κάθε άτομο δράση… Η Γερμανία, η χώρα μας, χρειάζεται τη θέλησή σας να αλλάξει, χρειάζεται τη συνεισφορά σας στην κοινότητά μας, ώστε να φτάσουμε εκεί που θέλουμε να είμαστε!
Είναι σαφές ότι, τα επόμενα χρόνια, θα χρειαστεί να αποδεχτούμε ότι πρέπει να γίνουν θυσίες. Οι περισσότεροι έχουν ήδη νιώσει τις επιπτώσεις. Όλοι πρέπει να συνεισφέρουμε ό,τι μπορούμε. Αυτή η κρίση απαιτεί να μάθουμε ξανά να είμαστε μετριοπαθείς.
Έχω πλήρη επίγνωση ότι σε κανέναν δεν αρέσει να κάνει θυσίες. Θα ήθελα όμως να αλλάξουμε την άποψή μας. Αντί η πρώτη μας ερώτηση να είναι “ποιος μπορεί να με απαλλάξει από αυτό το βάρος;”, θα πρέπει να είναι “αυτό θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε όλοι μαζί αυτήν την κρίση;”, αυτή είναι η στάση που πρέπει να υιοθετήσουμε για να περάσουμε μαζί αυτόν τον χειμώνα.
Η κλιματική αλλαγή δεν κάνει διάλειμμα κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία.
Επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές
Χρειαζόμαστε ενεργούς ή περισσότερο στην ουσία ανθεκτικούς πολίτες.
Γιατί ενώ αντιμετωπίζουμε με θάρρος τους αντίθετους ανέμους, οι επιθέσεις στην ελεύθερη κοινωνία μας αυξάνονται. Ο Πούτιν προσπαθεί να διχάσει την Ευρώπη και διοχετεύει αυτό το δηλητήριο στην καρδιά της κοινωνίας μας. Είμαστε ευάλωτοι γιατί είμαστε ανοιχτοί και γιατί θέλουμε να παραμείνουμε ανοιχτοί. Το σιδηροδρομικό δίκτυο, το δωρεάν Διαδίκτυο, το λογισμικό στα κινητά μας τηλέφωνα, η παροχή ενέργειας – όλα αυτά, όπως γνωρίζετε, έχουν ήδη γίνει στόχος επιθέσεων. Θα πρέπει να προστατευτούμε καλύτερα.
Η δημοκρατία μας επίσης είναι μέρος της κρίσιμης υποδομής μας… Πρέπει να δείξουμε ανθεκτικότητα και πνεύμα αντίστασης. Πρέπει να ενισχύσουμε όλα όσα μας συνδέουν.
Για παράδειγμα, οι σχέσεις μεταξύ νέων και μεγάλων. Πολλοί νεότεροι είναι ανυπόμονοι και κατηγορούν τους μεγαλύτερους ότι ήταν πολύ απρόσεκτοι με τον πλανήτη μας και ότι κάνουν πολύ διστακτικά βήματα για να αλλάξουν πορεία. Οι νεότεροι αισθάνονται εξαπατημένοι και οι μεγαλύτεροι αισθάνονται ότι δεν λαμβάνουν αρκετά εύσημα για όλα όσα έχουν κάνει για τα παιδιά τους και τη χώρα τους. Ας μην αντιπαραθέτουμε τις γενιές. Αυτό δεν θα δημιουργήσει κανένα κοινό έδαφος. Γιατί, στο τέλος της ημέρας, όλοι έχουμε τον ίδιο στόχο. Θέλουμε να αλλάξουμε τη χώρα μας, θέλουμε να την κάνουμε καλύτερη και ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό είναι μέσω κοινής δράσης.
Ενότητα ανατολικής και δυτικής Γερμανίας
Ή ας δούμε μερικές από τις παρεξηγήσεις μεταξύ ανατολής και δύσης. Και εδώ πρέπει να ενισχύσουμε αυτά που μας ενώνουν. Πολλοί άνθρωποι στην ανατολική Γερμανία αισθάνονται την επιστροφή στη δεκαετία του 1990, όταν η ασφάλεια κατέρρευσε και τα μέσα διαβίωσης κατέρρευσαν. Πόσο από αυτή την εμπειρία, από αυτόν τον φόβο, έφτασε πραγματικά στη δύση;
Πρέπει να τα πάμε καλύτερα αυτή τη φορά, ενόψει μιας κρίσης που πλήττει ξανά την ανατολή, γιατί 32 χρόνια μετά την επανένωση, φυσικά, ο ενεργειακός εφοδιασμός είναι πιο δύσκολος, τα εισοδήματα είναι χαμηλότερα και οι αποταμιεύσεις των ανθρώπων χαμηλότερες. Η ενίσχυση αυτού που μας ενώνει σήμερα σημαίνει να φροντίζουμε να μην μείνει πίσω η ανατολή.