Ξεκίνησε να λειτουργεί ως Τζαμί η Μονή της Χώρας στην Κωνσταντινούπολη.
Η Μονή της Χώρας, γνωστή σήμερα και ως Καριγιέ Τζαμί (Kariye Camii) μετατράπηκε σε μουσείο το 1945 και έγινε ξανά τζαμί με το Προεδρικό Διάταγμα της 1ης Αυγούστου 2020 μαζί με την Αγία Σοφιά.
Η μαζική τελετή παράδοσης 201 έργων που αναστηλώθηκαν από τη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας πραγματοποιήθηκε σήμερα 6 Μαΐου 2024 στο Συνεδριακό και Πολιτιστικό Κέντρο Μπεσττέπε στην Άγκυρα με τη συμμετοχή του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η Μονή της Χώρας είναι μεταξύ των 33 έργων που θα ανοίξουν στην Κωνσταντινούπολη.
Οι εργασίες συντήρησης ξεκίνησαν το 2020 και ολοκληρώθηκαν μετά από 4 χρόνια.
Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε: “Λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο 56 ιστορικά μνημεία επισκευάστηκαν πριν από εμάς μεταξύ 1996 και 2002, θα φανεί τι είδους επιτυχία έχει σημειώσει η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων μας. Απλώνουμε το χέρι και ανακαλύπτουμε την πολιτιστική κληρονομιά που ανήκει σε εμάς και στους προγόνους μας, όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και στην Ανατολία και τη Θράκη, αλλά και στον κόσμο. Τα τελευταία 21 χρόνια, συντηρήσαμε 5.500 κειμήλια των προγόνων μας στη χώρα μας και σε όλη την καρδιά μας.”
Η Μονή της Χώρας
Η περίφημη Μονή της Χώρας, βρίσκεται στη βορειοδυτική πλευρά του ιστορικού κέντρου της Κωνσταντινούπολης και σε μικρή απόσταση από τη βυζαντινή πύλη της Αδριανούπολης.
Το όνομά της οφείλει στον προσδιορισμό των ψηφιδωτών του Χριστού ως “Χώρας των Ζώντων” και της Παναγίας ως “Χώρας του Αχωρήτου” στο εσωτερικό της.
Από το παλαιό μοναστηριακό συγκρότημα σήμερα σώζεται μόνο το καθολικό του. Ως προς την αφιέρωσή του, δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν ανήκε στο Χριστό, στην Παναγία ή και στους δύο.
Εξίσου αμφίβολος είναι και ο χρόνος ίδρυσης της μονής, που τοποθετείται είτε επί βασιλείας Ιουστινιανού (527-565), είτε στα χρόνια του Ηρακλείου (610-641). Το βέβαιο είναι πως στον 12ο αι. κτίζεται μεγαλόπρεπος ναός, ενώ στις αρχές του 14ου αι. δέχεται ριζική ανακαίνιση. Πρόκειται για το εκτεταμένο πρόγραμμα εργασιών που εκτελέστηκε με χρηματοδότηση του λογοθέτη του γενικού Θεόδωρου Μετοχίτη, ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με αυτό το μνημείο, σφραγίζοντας την πιο λαμπρή περίοδο στην ιστορία της μονής. Σε εκείνον οφείλεται η κατασκευή του διπλού νάρθηκα και του νότιου παρεκκλησίου, τα οποία διακοσμήθηκαν με ψηφιδωτά και τοιχογραφίες αντίστοιχα. Τα έργα αυτά αποτελούν την κορυφαία έκφραση της παλαιολόγειας τέχνης της πλουσιότατης καλλιτεχνικά βασιλείας του Ανδρονίκου Β΄ (1282-1328), και αντικείμενο θαυμασμού ειδικών και μη.
Την ημέρα της άλωσης του 1453, η μονή υπήρξε μεταξύ των πρώτων εκκλησιαστικών μνημείων που δέχθηκαν τη λεηλασία. Αργότερα, στα τέλη του 15ου με αρχές του 16ου αι., η Χώρα μετατράπηκε σε τζαμί με το όνομα Kariye.
Η αναστήλωση του μνημείου, η αποκάλυψη αλλά και ο καθαρισμός των ψηφιδωτών του πραγματοποιήθηκαν σε δύο περιόδους εργασιών, την πρώτη στις αρχές και τη δεύτερη στα μέσα περίπου του 20ού αιώνα. Η Μονή της Χώρας λειτουργούσε από το 1948 έως και σήμερα ως μουσείο, με το όνομα Kariye Müzesi.