Κερασούντα: Το καμπαναριό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

Ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρισκόταν στη συνοικία Λιμένη ή Λιμένι της Κερασούντας. Η εν λόγω συνοικία βρίσκεται στη δυτικό τμήμα της πόλης και ήταν η αρχαιότερη συνοικία.

Το καμπαναριό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος

Το μεγαλοπρεπές καμπαναριό (κωδωνοστάσιο) του Ι.Ν. της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος βρισκόταν στο μέσο του προαυλίου. Το κωδωνοστάσιο κτίστηκε το 1908, είχε 15 μ. ύψος και 12 καμπάνες, όσοι και οι Απόστολοι. Στην κορυφή του υπήρχε μεγάλος σταυρός και είχε εγκαταστημένο και αλεξικέραυνο.

Το κωδωνοστάσιο καταστράφηκε από τον κουτσό σφαγέα Τοπάλ Οσμάν Αγά το 1922. Την ίδια τύχη είχε και ο οβελίσκος – μαυσωλείο του δήμαρχου της πόλης καπετάν Γιώργη Κωνσταντινίδη (1882-1906) που βρισκόταν δίπλα του. Το εν λόγω μνήμα κατασκευάστηκε με δαπάνες του υιού του, Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη. Τα οστά του, σύμφωνα με τον Σάββα Ασλανίδη, φυλάχτηκαν από τον τότε δήμαρχο Κερασούντας και εφόσον δεν κατέστη δυνατή η παραλαβή αυτών από τους απογόνους του που βρισκόταν στην Μασσαλία, “παραμένουν ταύτα εισέτι φυλαγμένα εις ασφαλές μέρος”.

Ο καπετάν Γιώργη Πασάς κατόρθωσε να εκσυγχρονίσει την Κερασούντα και να αποκτήσει ευρωπαϊκή όψη.

Τέλεια ρυμοτομικά σχέδια, πλατείες, πλακόστρωτοι δρόμοι, φανάρια Λουξ που φώτιζαν τα κεντρικά σημεία, μετέτρεψαν την Κερασούντα σε ευρωπαϊκή πόλη.

Η Κερασούντα κοσμήθηκε με δημόσιους κήπους και πλατείες οι οποίες διέθεταν αποχωρητήρια.

Ο Έλληνας Δήμαρχος της Κερασούντος Γεώργιος Κωνσταντινίδης, δημιούργησε νοσοκομεία, δημοτικά λουτρά, έκτισε εκκλησίες και τζαμιά, σχολεία και μεντρεσέδες. Και το σημαντικότερο όλων, δημιούργησε την προκυμαία όπου τα πλοία πλεύριζαν και η επιβίβαση/αποβίβαση των ταξιδιωτών γινόταν άνετα και με ασφάλεια.

Για αυτό του το έργο, ο Καπετάν Γιώργης τιμήθηκε από τον σουλτάνο Χαμίτ με τον τίτλο του Πασά.

Στα δεκαεπτά συνεχή χρόνια της δημαρχίας του, Έλληνες, Τούρκοι και Αρμένιοι κάτοικοι της Κερασούντας έτρεφαν ανυπόκριτο και απεριόριστο σεβασμό και εκτίμηση προς το πρόσωπο του Έλληνα Δημάρχου της Κερασούντας.

Παρακάτω ο ισόβιος δήμαρχος της Κερασούντας στην πύλη του Κεντρικού Κήπου, ο οποίος κατασκευάσθηκε επί της θητείας του. Η είσοδος του Κήπου έχει δύο κίονες κορινθιακού ρυθμού και εκατέρωθεν βρίσκονται επιγραφές. Ο καπετάν Γιώργης, καβάλα στον λευκό του όνο και φέροντας τα παράσημα που του απονεμήθηκαν από τον Σουλτάνο για το έργο του, δείχνει την επιγραφή όπου μνημονεύεται το όνομά του. Στα αριστερά η είσοδος του κήπου όπως είναι σήμερα.

Ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος καταστράφηκε το 1950 με την αιτιολογία ότι εμπόδιζε τη διέλευση του παραλιακού δρόμου.

Όπως προαναφέραμε το κωδωνοστάσιο κτίστηκε το 1908. Το γεγονός ότι χτίστηκε μετά τον οβελίσκο – μαυσωλείο επιβεβαιώνεται και από τα 2 παρακάτω επιστολικά δελτάρια της εποχής, όπου φαίνεται η ανέγερσή του κωδωνοστασίου (πορτοκαλί πλαίσιο) ενώ υπάρχει ήδη ο οβελίσκος – μαυσωλείο.

Η οικία του καπετάν-Γιώργη Κωνσταντινίδη βρισκόταν στο κέντρο της συνοικίας Λιμένης.

Γενική άποψη της Κερασούντας από τη θάλασσα. Διακρίνεται το κωδωνοστάσιο του ναού της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και ο οβελίσκος – μαυσωλείο του δήμαρχου της πόλης (1882-1906) καπετάν Γιώργη Κωνσταντινίδη πασά.

Ανατολική άποψη Κερασούντος, Fronti Michel (Φροντί Μισέλ), 1919. Δωρεά Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδου, υιού του Καπετάν Γιώργη Κωνσταντινίδη, στην Εθνική Πινακοθήκη. Πάνω αριστερά, το άσπρο κτίριο είναι η οικία του καπετάν-Γιώργη Κωνσταντινίδη.

Το ρολόι με τους τρούλους

Το 2016 επί δημαρχίας του Kerim Aksu ανεγέρθηκε το μνημείο – “ρολόι”, αντίγραφο του κωδωνοστασίου και τοποθετήθηκε στην πλατεία κάτω από την έδρα του Πανεπιστημίου Κερασούντας (παλιό Κυβερνείο).

Ο δήμαρχος Κερασούντας και ορισμένα μέλη του δημοτικού συμβουλίου συνόδευσαν το μνημείο, το οποίο μεταφέρθηκε στο χώρο με τη βοήθεια γερανού.

Ο Kerim Aksu είχε εκλεχθεί με το Δημοκρατικό Λαϊκό Κόμμα (Cumhuriyet Halk Partisi). Το CHP είχε πρώτο πρόεδρο τον Μουσταφά Κεμάλ Πασά.

Ωστόσο, το μνημείο δημιούργησε διαμάχη και ο Kerim Aksu κατηγορήθηκε ως “φίλος του Πόντου” και ότι προσβάλλει τους “αγώνες του Τοπάλ Οσμάν”.

Στις εκλογές του 2019 το Ak Party χρησιμοποίησε την ενέργεια αυτή του Kerim Aksu για αντιπολίτευση και τον κήρυξε “φίλο του Πόντου”.

Ο υποψήφιος δήμαρχος Aytekin Şenlikoğlu με το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Ερντογάν (AKP: Adalet ve Kalkınma Partisi) είχε δηλώσει:

“Αν οι άλλοι βλέπουν το σταυρό, είναι πρόβλημά τους, αν δεν βλέπουν την ημισέληνο και το αστέρι, δεν μπορώ να κάνω τίποτα.”

Το 2019 εκλέχθηκε δήμαρχος ο Aytekin Şenlikoğlu και μία από τις πρώτες ενέργειές του ήταν να αφαιρεθεί το “ρολόι”. Τότε είχε δηλώσει:

“Το καμπαναριό δεν αντιπροσωπεύει καθόλου την ένδοξη ιστορία μας. Λάβαμε πολύ σοβαρά τις αντιδράσεις από τους πολίτες μας, τόσο πριν από τις εκλογές όσο και μετά την ανάληψη της εξουσίας, για την κατεδάφιση του πύργου, ο οποίος χτίστηκε ως πύργος ρολόι, εμπνευσμένος όμως από τον παλιό καμπαναριό των Ελλήνων.”

Στη θέση του τοποθετήθηκε μνημείο για τον Τοπάλ Οσμάν, το οποίο μεταφέρθηκε από άλλη περιοχή.

Στις παρακάτω δορυφορικές φωτογραφίες από το Google Earth, μπορείτε να δείτε, το σημείο όπου τοποθετήθηκε το καμπαναριό (πορτοκαλί πλαίσιο) και το μνημείο του αρχι-σφαγέα (κόκκινος κύκλος).

Η αριστερή εικόνα είναι του 2017, όπου έχει ήδη τοποθετηθεί το “ρολόι” καμπαναριό (προσέξτε τη σκιά του). Η δεξιά εικόνα είναι του 2019, όπου έχει αφαιρεθεί.

Τα γεγονότα αυτά συνέβησαν εν έτει 2019. Σκεφτείτε τώρα τί συνέβαινε τη μαύρη περίοδο της Γενοκτονίας!

Σκεφτείτε επίσης τον “σεβασμό” που δείχνουν οι Τούρκοι στην Ι.Μ. Παναγίας Σουμελά για το… χρήμα.

Το 2021 ο Aytekin Şenlikoğlu σε τελετή για το νέο πύργο του ρολογιού, οποίος κτίστηκε σε θέση άλλου ορόσημου που είχε κτισθεί επί δημαρχίας Kerim Aksu και είχε γκρεμισθεί και αυτό, δήλωσε:

“Ευχόμαστε καλή τύχη στην Giresun με τον πύργο του ρολογιού μας, ο οποίος θα αξίζει την πόλη μας, θα φέρει αισθητική, θα φέρει τα ίχνη της τουρκικής μας ιστορίας.”

Από όλα τα παραπάνω προκύπτει ότι το ρολόι-μιναρές ΔΕΝ τοποθετήθηκε στο σημείο όπου βρισκόταν το ρολόι – καμπαναριό, το οποίο επιβεβαιώνεται και από το παραπάνω βίντεο.

Η οσμή του φόβου για καθετί ελληνικό που μπορεί να ξυπνήσει από τον λήθαργο αρκετούς και αρκετές υπάρχει και θα υπάρχει!