Η Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά μίλησε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας σήμερα 6 Νοεμβρίου 2024.
Ο Νίκος Δένδιας μαζί με τον Γιάννη Κεφαλογιάννη και τον Αρχηγό ΓΕΝ Δημήτριο-Ελευθέριο Κατάρας παρέστησαν σε Γεύμα Εργασίας που διοργάνωσε η Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας μίλησε στα μέλη και τους προσκεκλημένους σχετικά με τις προτεραιότητες της εθνικής αμυντικής πολιτικής για τα επόμενα χρόνια και τις μεγάλες αλλαγές με την Ατζέντα 2030.
Παρόντες στην ομιλία ήταν ο Πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Σταμάτιος Κριμιζής, ο Πρόεδρος του Εμπορικού & Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης, ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΝ Αντιναύαρχος ε.α. Στυλιανός Πετράκης ΠΝ, ο πρώην Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) Ευθύμιος Μητρόπουλος, ανώτατοι αξιωματικοί ε.α. του Στρατού Ξηράς και του Πολεμικού Ναυτικού, εκπρόσωποι του ναυτιλιακού και του επιχειρηματικού κόσμου, στελέχη της Αυτοδιοίκησης και παραγωγικών φορέων κ.α..
Ομιλία Δένδια στη Ναυτιλιακή Λέσχη Πειραιά
Κατά την ομιλία του στο Γεύμα Εργασίας ο Νίκος Δένδιας μεταξύ άλλων ανέφερε:
–Για μένα είναι μεγάλη τιμή κύριε Πρόεδρε που διαθέσατε και εσείς και τα μέλη της Λέσχης το χρόνο σας για να ακούσετε κάποιες σκέψεις που έχω για τις Ένοπλες Δυνάμεις της Πατρίδας μας. Φαντάζομαι εδώ, το Ναυτικό έχει προεξάρχοντα ρόλο, για αυτό παρακάλεσα και μου έκανε την χαρά ο Αρχηγός του Ναυτικού και ο πρώην Αρχηγός του Ναυτικού να είναι εδώ σήμερα μαζί μας.
Οι απειλές που αντιμετωπίζουμε σήμερα
–Δυστυχώς αντί για αυτά που περιμέναμε, αυτή τη στιγμή αντιμετωπίζουμε πολέμους γύρω – γύρω στην περιοχή μας. Ουκρανία, Γάζα, Λίβανος, Σουδάν. Αιθιοπία, Ερυθραία, όλο το Σαχέλ κατατρέχεται από την τρομοκρατία, ανεξέλεγκτες μεταναστευτικές κινήσεις. Μια κατάσταση η οποία δημιουργεί ένα απολύτως ευμετάβλητο περιβάλλον στην περιοχή μας. Το ερώτημα λοιπόν για την Πατρίδα μας, το πολιτικό της σύστημα, την κοινωνία, είναι πώς αντιμετωπίζουμε αυτή την κατάσταση. Θεωρούμε όλοι – κυριολεκτικά όλοι- ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της Πατρίδας μας είναι ο κύριος πάροχος ασφάλειας για τη χώρα, για την ύπαρξή της. Άρα πρέπει να υπάρχουν και πρέπει να είναι ισχυρές για να απαντήσουν στα σενάρια απειλής, τα οποία θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί για την Πατρίδα μας.
–Οι απειλές που αντιμετωπίζουμε σήμερα, δεν είναι με κανέναν τρόπο όμοιες με τις απειλές που αντιμετωπίζαμε τον προηγούμενο αιώνα. Γι’ αυτό χρειάζεται απόφαση, γενναιότητα, καθαρή ματιά και λήψη πολιτικού κόστους. Θα ξεκινήσω κατ’ αρχήν, από τα Εξοπλιστικά. Ξεκινάω πρώτα από το Ναυτικό, γιατί το Ναυτικό για εσάς φαντάζομαι είναι κάτι πολύ πιο οικείο και πολύ πιο κοντά στην καρδιά σας. Το δικό μας Πολεμικό Ναυτικό στα δέκα χρόνια της κρίσης, στην πραγματικότητα είχε σχεδόν μηδενικούς πόρους για να συντηρηθεί και να εξελιχθεί. Άρα χάσαμε δέκα ολόκληρα χρόνια. Δέκα ολόκληρα χρόνια μετεξέλιξης!
Εξοπλιστικό πρόγραμμα Ενόπλων Δυνάμεων
–Είμαστε λοιπόν υποχρεωμένοι να υλοποιήσουμε γρήγορα, όσο πιο γρήγορα μπορούμε, ένα βασικό εξοπλιστικό πρόγραμμα, το οποίο θα μπορέσει να καλύψει κατά το δυνατόν τα κενά των δέκα ετών της αποεπένδυσης. Κι επίσης, στο ίδιο χρονικό διάστημα να δημιουργήσουμε όρους ενός “jump start” που θα μπορέσει να φέρει το Πολεμικό Ναυτικό, αλλά και τις Ένοπλες Δυνάμεις συνολικά, στο τεχνολογικό επίπεδο που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις δυνητικές απειλές.
–Όσον αφορά στο Πολεμικό Ναυτικό, ξέρετε τα προγράμματα από τις μεγάλες πλατφόρμες. Είναι οι τέσσερις, τρεις συν μία (τη μία Belh@rra, τη διαπραγματευόμαστε τώρα), πλοία τελείως άλλης κλάσης από αυτά που ήδη έχουμε στο Πολεμικό Ναυτικό. Οι Αξιωματικοί του Ναυτικού ξέρουν καλά για τι μιλάω. Οι τρεις επόμενες Belh@rra, όχι η πρώτη, έχουμε ζητήσει να φέρουν δυνατότητες στρατηγικών όπλων. Τι εννοώ στρατηγικά όπλα; Εννοώ πυραύλους τύπου Κρουζ που θα μπορούν να επιφέρουν στρατηγικό πλήγμα. Θα εξηγήσω γιατί αυτό θεωρώ ότι είναι μία σημαντική ποιοτική αλλαγή. Το ίδιο θα ζητηθεί κι από την επόμενη γενιά των υποβρυχίων, για τα οποία έχει αρχίσει η συζήτηση, αλλά μη σας ωραιοποιώ την κατάσταση. Θα πραγματοποιηθεί σε βάση δωδεκαετίας. Αυτός είναι ο χρόνος παράδοσης ενός υποβρυχίου σήμερα. Εκτός από αυτά, κάνουμε πολύ μεγάλες προσπάθειες για τον εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων σκαφών του Στόλου, είτε των ΜΕΚΟ, είτε όσων άλλων σκαφών κρατήσουμε σε λειτουργία. Αλλά θέλω επίσης και σε αυτό να σας είμαι σαφής.
–Έννοια έχει ένα Ναυτικό όταν είναι σύγχρονο και μπορεί να λειτουργήσει. Όχι όταν μετράμε πλώρες στο Ναύσταθμο Σαλαμίνας. Το να διατηρεί με κόστος το Ναυτικό -με κόστος σε πληρώματα, σε ανθρώπινους πόρους, σε επισκευές, οι οποίες δεν καταλήγουν σε αξιόμαχο αποτέλεσμα- πλοία τα οποία δεν μπορούν να προσφέρουν κι απλώς καταγράφονται ως θεωρητικά στοιχεία ενός μη υπαρκτού εν τη πράξει στόλου, δεν βγάζει κανένα νόημα. Μπορούμε εξοικονομώντας πόρους, να επενδύσουμε σε νέα συστήματα και σε νέες πλατφόρμες και να κάνουμε τη δουλειά μας.
–Το Αιγαίο είναι ένας χώρος, του οποίου η ζωτική σημασία για την ύπαρξή μας δεν χρειάζεται να υπογραμμιστεί, την ξέρουμε όλοι. Η χώρα μας στην πραγματικότητα αγκαλιάζει το Αιγαίο. Το ερώτημα είναι πώς η Ελλάδα μπορεί να διασφαλίσει την αποτροπή στο χώρο αυτό; Διότι νομίζω ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι εκεί εκφράζεται δυνάμει απειλή. Μέχρι τώρα η Ελλάδα έχει δύο απαντήσεις: Στη μεν θάλασσα με το Στόλο μας, στον δε αέρα εν πολλοίς με τα αεροπλάνα μας. Οφείλω να σας πω ότι εμένα αυτή η απάντηση από την αρχή δε μου έβγαζε νόημα. Το ερώτημα λοιπόν, το οποίο διατύπωσα και στο οποίο δεν πήρα απάντηση, είναι: «Γιατί η χώρα θα πρέπει να έχει ως κύρια αντιαεροπορική δύναμη τα αεροπλάνα της;».
Η Ελλάδα έχει αλλάξει Δόγμα
—Η χώρα έχει αλλάξει Δόγμα. Θα δημιουργήσει έναν πλήρη αντιαεροπορικό θόλο, ο οποίος θα καλύπτει την ελληνική επικράτεια σε διάφορα επίπεδα. Δεν χρειάζεται και δεν μπορώ να μπω σε λεπτομέρειες, άλλωστε θα παρουσιαστούν στην Επιτροπή της Βουλής 14 του μηνός και στο ΚΥΣΕΑ στις 5 Δεκεμβρίου. Αυτός ο αντιαεροπορικός θόλος θα καλύψει τη χώρα με κινητές μονάδες, χρησιμοποιώντας ως πλεονέκτημα, αυτό που θεωρείται κατ’ αρχήν ως μειονέκτημα, τα 2.500 νησιά που έχουμε εκτός από τον ηπειρωτικό χώρο. Κι επίσης, με τον ίδιο τρόπο θα δημιουργήσουμε τη δυνατότητα αποτροπής στο Αιγαίο, με δυνάμεις, με πυραύλους από την ξηρά. Το ισχυρό Ναυτικό δεν σημαίνει ότι πρέπει να ασκήσει μόνον αυτό το ρόλο ή να μην υπάρχουν οι δυνάμεις από την ξηρά που μπορούν να διασφαλίσουν την αποτροπή μας σε αυτόν τον χώρο.
–Ένα κομμάτι του εξοπλιστικού μας προγράμματος έχει να κάνει με τα αυτόνομα -τα UAVs όπως θα έχετε ακούσει- και βεβαίως την απάντηση σε αυτό. Θέλω να σας πω ότι όταν πήγα στην πρώτη άσκηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων ως Υπουργός Άμυνας στο σενάριο υπήρχαν κόκκινοι-μπλε, εμείς ήμασταν οι μπλε, ο κόκκινος ήταν ο επιτιθέμενος. Οι κόκκινοι λοιπόν στο σενάριο της άσκησης είχαν ένα drone και αυτό ήταν αναγνωριστικό. Καταλαβαίνετε με μία απλή αναγωγή στην πραγματικότητα πόσο ρεαλιστικό ήταν το σενάριο.
—Η χώρα οφείλει σε σύντομο χρονικό διάστημα να αποκτήσει έναν antidrone θόλο, ο οποίος να καλύπτει το σύνολο των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, όπου και όταν επιχειρούν, καθώς επίσης και το σύνολο των ελληνικών ζωτικών εγκαταστάσεων, όπου και αν αυτές βρίσκονται. Εκεί έχουμε ένα μεγάλο -θα μου επιτρέψετε να χρησιμοποιήσω τον αγγλικό όρο- “break through”.
Ελληνικό antidrone Κένταυρος
–Δημιουργήθηκε για πρώτη φορά ένα ελληνικό antidrone σύστημα. Λέγεται «Κένταυρος». Το σύστημα αυτό δοκιμάστηκε πρώτα επί κινητής βάσης στο Ανατολικό Αιγαίο και μετά σε πραγματικές συνθήκες στις φρεγάτες μας στην Ερυθρά Θάλασσα. Είναι αυτό το antidrone που έκανε τις δύο καταρρίψεις drone που είδατε σε ολλανδικό βίντεο, από την ολλανδική ναυαρχίδα στην Ερυθρά Θάλασσα. Ο «Κένταυρος» θα εξοπλίσει τώρα και τις τέσσερις φρεγάτες ΜΕΚΟ και εξελισσόμενος σιγά-σιγά θα αποτελέσει το πιο σημαντικό, ανάμεσα στα τέσσερα διαφορετικά, anti-drone συστήματα που θα χρησιμοποιούν οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις και θα διασφαλίζουν το στοιχείο αυτό του θόλου.
–Πάντοτε η λογική μας -και θα με συγχωρήσουν εδώ ίσως, οι εξ ημών αξιωματικοί- ήταν η εύκολη λύση σε μεγάλο βαθμό, διότι υπάρχουν και μερικές εξαιρέσεις, η αγορά όπως λέω λαϊκά «από τα ξένα ράφια». Έχουμε μια ανάγκη; Ωραία, πάμε στο εξωτερικό αγοράζουμε το προϊόν, το παίρνουμε. Αυτό για την ελληνική οικονομία είναι μια διαρκής αιμορραγία. Και βεβαίως είναι δύσκολο για την Ελλάδα να φτιάξει μεγάλες πλατφόρμες, δεν θα φτιάξουμε ελληνικό μαχητικό αεροσκάφος. Δεν βρισκόμαστε στη χώρα των θαυμάτων, αλλά μπορούμε κάλλιστα να χρησιμοποιήσουμε τα ελληνικά μυαλά και μπορούμε κάλλιστα να χρησιμοποιήσουμε το μικρό ελληνικό οικοσύστημα αμυντικής καινοτομίας και να το αναπτύξουμε, αντιγράφοντας παραδείγματα σε άλλες χώρες, της περιοχής μας, μεταξύ άλλων, που υπήρξαν εξαιρετικά επιτυχημένα.
Διεύθυνση Καινοτομίας στο ΓΕΕΘΑ
–Δημιουργήσαμε μια Διεύθυνση Καινοτομίας στο ΓΕΕΘΑ. Τι κάνει η Διεύθυνση Καινοτομίας; Η Διεύθυνση Καινοτομίας ζητά από τις Ένοπλες Δυνάμεις να της υποβάλουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα οποία απαιτούν καινοτόμες λύσεις. Υπό μορφή προβλήματος, καλούμαι να λύσω αυτό το πρόβλημα τι θα μπορούσες να μου προτείνεις; Δημιουργήσαμε ένα δεύτερο νομικό πρόσωπο, το ΕΛΚΑΚ (Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας σημαίνουν τα αρχικά), το οποίο παίρνει την ερώτηση και την μεταφέρει προς το οικοσύστημα και προς τις Στρατιωτικές Σχολές τις οποίες δημιουργούμε και εξελίσσουμε τα ερευνητικά κέντρα.
–Το ΕΛΚΑΚ παίρνει τη λύση και την ξαναγυρίζει στα Γενικά Επιτελεία λέγοντάς τους «έχω αυτή την πρόταση, μού την αξιολογείτε;». Εάν η πρόταση αξιολογηθεί θετικά, τότε ζητάμε πρωτότυπο το οποίο χρηματοδοτούμε και κρατάμε τα δικαιώματά του για στρατιωτική χρήση. Το πρωτότυπο πηγαίνει στις Ένοπλες Δυνάμεις κι αν μας κάνει τη δουλειά μας (ο «Κένταυρος» έκανε τη δουλειά μας, δοκιμάστηκε υπό όλες τις δυνατές συνθήκες, ακόμα και πραγματικές συνθήκες μάχης που δεν ελπίζαμε ότι θα βρούμε), τότε εμείς δίνουμε παραγγελία.
–Και ζητάμε μια βοήθεια από το εξωτερικό, κύριε Πρόεδρε της Ακαδημίας, εσείς το ξέρετε ήδη, από τα εξαιρετικά ελληνικά μυαλά του εξωτερικού στα λαμπρά πανεπιστήμια που βρίσκονται, δημιουργούμε ένα “Supervisory Board” με πάνω από είκοσι Έλληνες καθηγητές. Γιατί; Για να μας κατευθύνει, γιατί τα πάντα αλλάζουν. Γιατί ανάμεσα στα προβλήματα είναι τα αυτόνομα κινούμενα οχήματα, όχι μόνο στην ξηρά που ακούγεται απλό, στη θάλασσα, κάτω από τη θάλασσα, τα προηγμένα συστήματα ανίχνευσης υποβρυχίων.Δεν σας κρύβω δε ότι το ΕΛΚΑΚ αυτή τη στιγμή τρέχει 166 ερευνητικά προγράμματα. Το 1/3 είναι δικό μας, το 1/3 είναι της Ευρωπαϊκής Ένωσης που το τρέχουμε μαζί και το 1/3 είναι του ΝΑΤΟ που το τρέχουμε μαζί. Κι έχουμε τεράστιες ελπίδες για αυτό το μέλλον.
Ψηφιακός στρατιώτης του 21ου αιώνα
—Ο Στρατός Ξηράς πρέπει επίσης να μεταρρυθμιστεί. Παίρνουμε τα διδάγματα της Ουκρανίας, τα διδάγματα της Γάζας. Παλιά ξέρετε -βλέπουμε τις ταινίες- οι στρατιώτες ο ένας δίπλα στον άλλον πολεμούσαν. Δεν γίνονται αυτά πια. Η παλιά Ομάδα, (Λόχος, Διμοιρία, Ομάδα για όσους είχαν πάει στο Ναυτικό) είχε οκτώ άτομα. Τώρα στους σύγχρονους στρατούς διαθέτει έξι.Και πώς είναι τα έξι; Απολύτως διεσπαρμένα! Δεν μάχονται ποτέ κοντά. Όταν είναι κοντά είναι στόχοι, ο ένας δεν βλέπει τον άλλον. Ο διοικητής της Ομάδας και ο διοικητής της Διμοιρίας και ο διοικητής του Λόχου δεν έχουν οπτική επαφή.
—Δημιουργούμε λοιπόν τον ψηφιακό στρατιώτη του 21ου αιώνα, ο οποίος χρειάζεται μια τελείως διαφορετική στολή, τελείως διαφορετικούς αισθητήρες και τελείως διαφορετικό σύστημα επικοινωνίας. Αυτό είναι από τα πράγματα που το ΕΛΚΑΚ καλείται να τρέξει. Για να έχετε μια τάξη μεγέθους, για αυτό το πράγμα υπάρχει χρηματοδότηση 200 εκατομμυρίων. Όχι για το πρωτότυπο, για να μπορέσει να καλύψει την ανάγκη. Πάμε να δημιουργήσουμε λοιπόν ένα τελείως διαφορετικό Στρατό. στο σύνολό του μηχανοκίνητο.
–Όλα αυτά, όμως, πρέπει να γίνουν σε ένα μικρό σχετικά χρονικό διάστημα που έχουμε ονομάσει «Ατζέντα 2030» γιατί έχουμε βάλει αυτή την ημερομηνία ώστε να έχουμε φτάσει εκεί πρέπει να είμαστε. Κι από την άλλη υπάρχει ένα άλλο πραγματικό δεδομένο, ότι δεν φτάνουν τα επαγγελματικά μας στελέχη.
–Από την αρχή της Ιστορίας μας πάντοτε, από τις πόλεις-κράτη, η Ελλάδα μαχόταν με τον στρατό των Πολιτών. Ποιος ήταν Πολίτης; Πολίτης και δικαίωμα ψήφου στην Αθηναϊκή Δημοκρατία είχε αυτός που μπορούσε να φέρει όπλα και να την υπερασπίζεται. Και μάλιστα, αν θυμάστε, στην παράταξη με την ασπίδα δεν προστατεύεις τον εαυτό σου, προστατεύεις τον διπλανό σου. Εσένα σε προστατεύει ο επόμενος.
Η λογική, λοιπόν, του Στρατού ο οποίος αποτελείται από πολίτες είναι απαραίτητη, μάλιστα βασισμένη και σε μία απλή λογική. Η δυνητική μας απειλή έχει πληθυσμιακή αναλογία 1 προς 10, στο ΑΕΠ 1 προς 5, και επίσης εμείς έχουμε να υπερασπίσουμε 3.000 νησιά και μία ακτογραμμή περίπου στο μέγεθος της ακτογραμμής της Αφρικής. Δεν μπορούμε χωρίς στρατό πολιτών. Δεν έχουμε τη δυνατότητα να πληρώσουμε επαγγελματικό στρατό για να μπορέσουμε να τα υπερασπίσουμε αυτά. Αλλά τι στρατό πολιτών; Όχι αυτόν που έχουμε σήμερα.
Η νέα στρατιωτική θητεία και η Εφεδρεία
–Θα δημιουργήσουμε, λοιπόν, μία νέα θητεία με σκληρή εκπαίδευση και επίσης με δυνατότητα να δίνουμε πιστοποιήσεις επαγγελματικών προσόντων που μας υποδεικνύει η αγορά, ώστε να είναι χρήσιμοι στις Ένοπλες Δυνάμεις αλλά και χρήσιμοι μόλις φύγουν από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Αυτό το «χαμένος καιρός» στο Στρατό να ξεχαστεί. Να είναι υπηρεσία στην Πατρίδα και υπηρεσία στην εθνική οικονομία μετά.
Και βέβαια -καταλήγω με αυτό- είναι η εφεδρεία. Υπάρχουν χώρες με λαμπρό παρελθόν στους πολέμους, έχουμε διαλέξει σαν παράδειγμα τη Φιλανδία.
–Ο τρόπος που ενσωματώνεται η εφεδρεία στο ενεργό Στράτευμα είναι κάτι το οποίο μας απασχολεί και θα αλλάξει τελείως. Πρέπει να πάμε αλλού. Θα σας πω ένα απλό παράδειγμα, να το καταλάβετε όλοι. Η πρόσκληση του στρατεύσιμου. Πώς γίνεται τώρα; Πάει ο αστυνομικός, χτυπάει την πόρτα: «Δένδιας; Μάλιστα». Και μου επιδίδει το Φύλλο. Αν δεν με βρει εμένα, το αφήνει. Έχω την εντύπωση ότι όλοι έχουμε κινητά τηλέφωνα, δεν έχουμε; Είναι τόσο δύσκολο να περάσουμε από την επίδοση βραχεία χειρί στη νέα εποχή; Εάν το Ισραήλ περίμενε να βγαίνουν οι αστυνομικοί να κυνηγάνε τους έφεδρους να τους δώσουν το Φύλλο, ο ισραηλινός στρατός δεν θα είχε επιστρατευτεί ακόμα σήμερα, 13 μήνες μετά. Πρέπει να αλλάξουμε.
Η Ελλάδα έχει 831 στρατόπεδα
–-Η χώρα αυτή τη στιγμή έχει 831 στρατόπεδα. Έχουμε περισσότερα στρατόπεδα από τις ΗΠΑ! Και όμως, παρά τα στρατόπεδά μας αυτά, κάποιες μονάδες αιχμής μας έχουν πληρότητες της τάξεως του 27%! Έχετε τη εντύπωση ότι μία μονάδα με 27% πληρότητα είναι μία αξιόμαχη μονάδα; Είναι μία μονάδα που μπορεί να πάρει εφέδρους και να τους χρησιμοποιήσει; Το 27% σημαίνει απλώς φυλάω σκοπιές. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο. Και υπάρχει και η γραμματεία για να υποστηρίζει τον Διοικητή της Μονάδας. Υπολογίζουμε ότι μέσα σε δύο χρόνια από σήμερα θα έχουν φτάσει στο 70% πληρότητα. Θα μειωθούν κατά 132 τα στρατόπεδα συγχωνεύοντας μονάδες, αλλάζοντας αντίληψη, αλλάζοντας σύνθεση ταγμάτων, αλλάζοντας οπλισμό, εντάσσοντας μέσα στον οπλισμό τα drones, τα αντι-drones, τη δυνατότητα να δούμε πέρα από τον ορίζοντα.
–Όλα αυτά έχουν σημασία μόνο υπό μία προϋπόθεση: ότι θα αλλάξουμε κουλτούρα. Θα πάψει να είναι μία αντίληψη του «αποφασίζω και διατάσσω» από πάνω προς τα κάτω, και θα γίνει μία αντίληψη μεταρρύθμισης, στην οποία το εξαιρετικό ανθρώπινο κεφάλαιο που έχουμε θα προσφέρει ιδέες και λύσεις.
–Αν αυτά τα ακολουθήσουμε, ελπίζω και πιστεύω ότι το 2030 θα έχουμε -εδώ θα επαναλάβω κάτι που είπε ο Πρωθυπουργός- τις ισχυρότερες Ένοπλες Δυνάμεις που η Πατρίδα είχε στην Ιστορία της και άρα θα παρέχουν στον Έλληνα πολίτη και στην ελληνική κοινωνία το αγαθό της ασφάλειας στο υψηλότατο επίπεδο.