Ποια είναι η Irina ή Μαρία Τ. στην υπόθεση κατασκοπείας; Τι είναι οι illegals;
Γυναίκα κατάσκοπο με το όνομα Ιρίνα Αλεξάντροβνα Σμίρεβα που το “έπαιζε” Ελληνίδα ως Μαρία Τσάλλα αποκάλυψε η Διεύθυνση Αντικατασκοπείας της ΕΥΠ.
Αυτό αναφέρει η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών σε ανακοίνωσή της που δημοσιεύει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στην ανακοίνωση τα ενδιαφέροντα στοιχεία είναι ότι η γυναίκα κατάσκοπος με πραγματικό όνομα Ιρίνα Αλεξάντροβνα Σμίρεβα όπως αναφέρει το Πρώτο Θέμα, εμφανιζόταν ως Μαρία Τσάλλα. Είχε αποκτήσει ελληνική υπηκοότητα και ταυτότητα από το 2018 ως “παιδί ομογενών”. Η “Μαρία Τσάλλα” ως κάλυψη δραστηριοποιούνταν ως φωτογράφος και ιδιοκτήτρια καταστήματος ειδών χειροτεχνίας και πλεκτικής στην Αθήνα.
Η ΕΥΠ αναφέρει επίσης ότι η γυναίκα κατάσκοπος στρατολογήθηκε και εκπαιδεύτηκε από Μυστικές Υπηρεσίες συγκεκριμένης ξένης χώρας, την οποία όμως δεν κατονομάζει. Η χώρα αυτή δεν είναι ευρωπαϊκή καθώς εάν ήταν δεν θα γινόταν αναφορά στην ανακοίνωση ότι με την ελληνική υπηκοότητα η δράση της Μαρία Τ. “δεν θα περιοριζόταν στην ελληνική επικράτεια, καθώς ως πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα μπορούσε να ταξιδέψει και να εργαστεί σε αρκετές χώρες της Ευρώπης.”
Η κατασκευασμένη ιστορία ή στα αγγλικά cover story που χρησιμοποιούσε η Μαρία Τ. ώστε να προστατευθεί η μυστική αποστολή της, είχε δημιουργηθεί μετά από συστηματική εργασία της ξένης Μυστικής Υπηρεσίας “για πολλά έτη με κατάλληλη εκμετάλλευση προσώπων, διαδικασιών και φορέων”.
Η ιστορία της Μαρίας Τ. -αν και δεν έχουν αποδεσμευτεί περισσότερες πληροφορίες- θυμίζει αυτήν του ζεύγους Τζένινγκς στη σειρά The Americans (Οι Αμερικανοί). Βασισμένη σε αληθινή ιστορία, η σειρά παρουσίαζε δύο “παράνομους” πράκτορες της KGB που στάλθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1980, κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, για να αναμειχθούν και, υπό την ψεύτικη ταυτότητα των απλών Αμερικανών, να διεξάγουν επιχειρήσεις πληροφοριών για την ΕΣΣΔ.
Η 35χρονη Ρωσίδα Ιρίνα Αλεξάντροβνα Σμίρεβα “αποσύρθηκε” στην Ρωσία όταν “κάηκε”. Η σελίδα της Μαρίας Τσάλλα στο facebook εδώ.
“Παράνομοι” κατάσκοποι: Οι illegals της Ρωσίας
Το τελευταίο χρονικό διάστημα, μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ήρθαν στο φως της δημοσιότητας δημοσιεύματα για τους “παράνομους” κατασκόπους της Ρωσίας (illegals) εκ των οποίων ορισμένοι ήταν “σε ύπνωση” για αρκετά χρόνια πριν ενεργοποιηθούν.
Σύμφωνα με άρθρο της The Guardian (16 Ιουνίου 2022), “η GRU είναι μία από τις δύο ρωσικές υπηρεσίες πληροφοριών που διοικούν “παράνομους”, η άλλη είναι η SVR. Όμως, η GRU είναι ιδιαίτερα ενεργή (…)”.
Το Business Insider σε άρθρο του (6 Μαρτίου 2018), αναφέρει ότι “οι λεγόμενοι “παράνομοι” εκπαιδεύονται και ελέγχονται από δύο ξεχωριστές και ενίοτε ανταγωνιστικές ρωσικές υπηρεσίες, τη μυστηριώδη Διεύθυνση S εντός της Υπηρεσίας Εξωτερικών Πληροφοριών (SVR) και το Κεντρικό Διευθυντήριο Πληροφοριών (GRU).” Η SVR είναι πρώην μονάδα της KGB.
Η εκπαίδευση των illegals μπορεί να διαρκέσει χρόνια
Η διαδικασία εκπαίδευσης των illegals μπορεί να διαρκέσει δεκαετίες. Ορισμένοι illegals στέλνονται ως παντρεμένα ζευγάρια, ενώ τα παιδιά τους μένουν πίσω στη Ρωσία ως ημιελεύθεροι “όμηροι”, για να εγγυηθούν ότι δεν θα παραιτηθούν.
Η περίεργη πτυχή του προγράμματος παράνομων είναι ότι μόλις ενεργοποιηθούν, αυτοί οι πράκτορες δεν μετατρέπονται σε χαρακτήρες Μάτα Χάρι και Τζέιμς Μποντ. Αντίθετα, είναι απλοί πολίτες, κάνοντας μια κανονική ζωή.
Ένας από τους ρόλους του “παράνομου αξιωματικού πληροφοριών” είναι να παραμένει απαρατήρητος από τις υπηρεσίες αντικατασκοπείας, ενώ στρατολογεί πράκτορες/πηγές που είτε έχουν ήδη πρόσβαση σε πολύτιμες πληροφορίες είτε εκτιμάται ότι έχουν τη δυνατότητα να το κάνουν.
Άλλοι έχουν ως αποστολή με την κατάλληλη βοήθεια να βρουν το δρόμο τους, μέσω της εργασίας και της δικτύωσης, προς τα κέντρα εξουσίας, τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, τους ειδικούς συμβούλους, τους ανθρώπους που έχουν προνομιακή γνώση στη λήψη αποφάσεων ή τους ανθρώπους που λαμβάνουν αποφάσεις.
Συχνά κλέβουν την ταυτότητα ενός νεκρού μωρού
Οι Μυστικές Υπηρεσίες πριν τοποθετήσουν έναν “παράνομο” πράκτορα σε μια χώρα έχουν δημιουργήσει νωρίτερα το προφίλ του.
“Για την προστασία της πραγματικής τους ταυτότητας, χρησιμοποιούν “βαθύ κάλυμμα”, το οποίο δημιουργείται με παραποίηση ατομικών εγγράφων και χρήση πιστοποιητικών που προέρχονται από στοιχεία θνησιγενών βρεφών ή ατόμων που έχουν αποβιώσει”, αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΕΥΠ.
Οι illegals στα δίχτυα της Αντικατασκοπείας
Πέρα από την περίπτωση της Μαρίας Τ. στην Ελλάδα αρκετές περιπτώσεις “παράνομων” ήρθαν στο φως της δημοσιότητας παγκοσμίως.
Στις 22 Νοεμβρίου 2022 ένα ζευγάρι Ρώσων κατασκόπων πιάστηκε στη Σουηδία στα πλαίσια της επιχείρησης Spjut (δόρυ στα σουηδικά). Οι σουηδικές υπηρεσίες πληροφοριών είχαν λάβει βοήθεια από το FBI. Το ανδρόγυνο εκτός από το ότι ήταν ύποπτο για κατασκοπεία κατά της Σουηδίας από την 1η Ιουλίου 2014, φέρεται να συνέλεγε από την 1η Ιανουαρίου 2013 και μετά πληροφορίες εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.
Σύμφωνα με το σουηδικό κανάλι SVT, όπως αναφέρει η Le Monde σε άρθρο της, το ζευγάρι μετακόμισε στη Σουηδία στα τέλη της δεκαετίας του 1990. Σύμφωνα με δημοσιεύματα σουηδικών μέσων ενημέρωσης, τους χορηγήθηκαν άδειες μόνιμης διαμονής στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Η γυναίκα πολιτογραφήθηκε τον Ιανουάριο του 2010 ενώ ο σύζυγός της, τον Οκτώβριο του 2012. Με τα χρόνια, το ζευγάρι έχει ιδρύσει αρκετές εταιρείες στη Σουηδία, με εξειδίκευση στην εισαγωγή και εξαγωγή ηλεκτρονικών εξαρτημάτων και βιομηχανικών τεχνολογιών.
Η πιο διάσημη από τις “παράνομες” είναι πιθανότατα η Άννα Τσάπμαν, η οποία συνελήφθη και απελάθηκε από τις ΗΠΑ μαζί με άλλους εννέα πράκτορες το 2010. Η Άννα Βασιλιέβνα Κουστσένκο απέκτησε την υπηκοότητα του Ηνωμένου Βασιλείου μέσω ενός γάμου με έναν Βρετανό πολίτη. Έζησε στο Λονδίνο για τουλάχιστον πέντε χρόνια, μεταξύ 2001 και 2006, και εργάστηκε στις NetJets και Barclays, πριν μετακομίσει στην Αμερική.