Θέτουμε παρακάτω 9 ερωτήματα για την ελληνική αποστολή στη Λιβύη, που δεν είναι υποχρεωτικό να απαντηθούν. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως τροφή για σκέψη για κάποιον που θέλει να σχεδιάσει.
Ένα τμήμα της σχεδίασης μιας επιχείρησης είναι τα λεγόμενα “if…then”. Εάν γίνει αυτό, τί θα κάνω; Εάν γίνει το άλλο, τί θα κάνω; Αυτά μπορεί να είναι ένα ερώτημα αλλά και ένα ερώτημα που “σπάει” σε πολλά υπο-ερωτήματα.
Τα “εάν…τότε” υπάρχουν και στην καθημερινότητα του ανθρώπου και γίνονται σχεδόν χωρίς σκέψη. Εάν πάω εκδρομή τί θα φάει το μωρό; Θα πάρω γάλα σκόνη. Εάν πεινάσει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού; Θα βράσω και θα πάρω ζεστό νερό. Εάν κρυώσει το νερό; Θα το βάλω σε θερμό.
Κάπως έτσι, ρωτάμε και απαντάμε όταν σχεδιάζουμε μια αποστολή. Αρκετά ερωτήματα μπορεί να ακουστούν “ηλίθια”, αλλά επειδή ως γνωστόν “δεν υπάρχουν ηλίθιες ερωτήσεις, αλλά ηλίθιες απαντήσεις”, απαντιούνται υποχρεωτικά όλα. Αν κάποιος πεισθεί από την “ηλιθιότητα” ενός ερωτήματος και δεν το απαντήσει (δηλ. τυποποιήσει τί θα κάνει), είναι σίγουρο ότι θα έρθει ο Μέρφι και θα του θυμίσει το νόμο του…
Από τα παρακάτω ερωτήματα που μας γεννήθηκαν διαβάζοντας την ελληνική και διεθνή ειδησεογραφία για την ελληνική αποστολή στη Λιβύη, κάποια είναι δομικά και κάποια μπορούν να κατηγοριοποιηθούν στα “εάν…τότε”. ΚΑΝΕΝΑ ερώτημα δεν στρέφεται ή/και υπονοεί το οτιδήποτε κατά των Στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεών ΜΑΣ!
Ερώτημα 1ο
Ποιος σχεδίασε την αποστολή εντός της Λιβύης; Το Υπουργείο Εξωτερικών, το Προξενείο, το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το ΓΕΕΘΑ; (tip πριν απαντήσεις: Ένας σχεδιάζει από την αρχή έως το τέλος και ένας διατάζει και παρακολουθεί την εξέλιξη της αποστολής. Αυτός ο ένας μπορεί να συνεργαστεί, λάβει πληροφορίες κ.λπ. με άλλους αλλά αυτός ο ένας διοικεί και είναι υπεύθυνος και υπόλογος.)
Ερώτημα 2ο
Γιατί υπήρξε αλλαγή στο αεροδρόμιο προσγείωσης του μεταγωγικού αεροσκάφους C-130 της 356 Μοίρας Τακτικών Μεταφορών; Εάν, το ανακοινωθέν από το ΓΕΕΘΑ αεροδρόμιο El Beida la Abraq δεν ήταν ασφαλές, λόγω των καταστροφών από τις πλημμύρες που υπέστη ο αεροδιάδρομος, γιατί ανακοινώθηκε; (tip πριν απαντήσεις: Εάν ανακοινώσεις κάτι και μετά το αλλάξεις, κάποιος μπορεί να σκεφτεί ότι υπάρχει πρόβλημα στη σχεδίαση της αποστολής διότι, πριν μιλήσεις δεν επαλήθευσες ξανά και ξανά τις πληροφορίες περί εδάφους. Εάν δύο οργανισμοί -ΥΠΕΞ και ΓΕΕΘΑ- αναφέρουν διαφορετικά αεροδρόμια, υπάρχει είτε θέμα συνεννόησης και ανταλλαγής/ροής πληροφοριών, είτε θέμα επιβολής της γνώμης του ανωτέρου στον κατώτερο, ενόσω ο δεύτερος ξέρει ότι πρέπει να γίνει το δικό του, οπότε και το γράφει για να “καλύψει” τα νώτα του…) Μήπως οι Λίβυοι αξιωματούχοι ένιωθαν περισσότερο ασφαλείς στο αεροδρόμιο στη Βεγγάζη παρά στο αεροδρόμιο που ανακοίνωσε το ΓΕΕΘΑ; Σημειώνεται ότι στην περιοχή Ντέρνα, που ήταν τελικός προορισμός της ελληνικής αποστολής, ξέσπασαν ταραχές μετά από 1 ημέρα (18/9), από οργισμένους πολίτες που προσάπτουν στις αρχές ότι απέτυχαν να τους προστατεύσουν.
Ερώτημα 3ο
Γιατί φορούσαν στρατιωτικές στολές τα Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων; Ήταν στρατιωτική βοήθεια ή ανθρωπιστική βοήθεια; Εξετάσθηκε η αντίδραση του πληθυσμού όταν θα αντίκριζε μη γνωστές σε αυτόν στρατιωτικές στολές;
Ερώτημα 4ο
Είδαμε προσωπικό να φέρει σήματα Μονάδων αλλά και υφασμάτινες εικόνες Αγίων της Ορθοδοξίας. Έπρεπε να δηλώσουμε παρουσία του Ειδικού Τμήματος Αλεξιπτωτιστών; Εάν ναι, γιατί; Εξετάσθηκε η αντίδραση των κατοίκων της Λιβύης που είναι κατά πλειοψηφία μουσουλμάνοι -κάποιοι ίσως και φανατικοί- όταν θα αντίκριζαν εικόνες Αγίων; (tip πριν απαντήσεις: Υπενθυμίζεται ότι ο τελικός προορισμός της αποστολής ήταν η Ντέρνα η οποία είχε αποτελέσει “βάση” μελών του λεγόμενου “ισλαμικού κράτους” – ISIS.)
Ερώτημα 5ο
Γιατί επιβιβάστηκαν σε ένα όχημα (λεωφορείο) και όχι σε περισσότερα πολιτικά οχήματα τύπου τζιπ; Εάν -τονίζουμε εάν- έπεφταν σε ενέδρα, ποιο μπορεί να ήταν το σενάριο απεμπλοκής/διαφυγής; Εάν “κολλούσε” ή πάθαινε μηχανική βλάβη το λεωφορείο τί θα γινόταν; Θα περίμεναν να έρθει άλλο; (tip πριν απαντήσεις: Έπαιξε ρόλο για την επιλογή του οχήματος μεταφοράς, η “ελληνική νοοτροπία” για την μεταφορά των Στρατιωτικών πχ στο πήγμα “καναδέζας”; ) Επίσης, στην περιοχή που θα πήγαιναν θα είχαν άλλα οχήματα ή το λεωφορείο;
Ερώτημα 6ο
Ποιος επέλεξε το συγκεκριμένο δρομολόγιο μέσα από βουνά και χωριά, στο οποίο αυξάνεται ο κίνδυνος τροχαίου ατυχήματος; Δεν υπήρχε πιο ασφαλής οδικά και επιχειρησιακά διαδρομή; (tip πριν απαντήσεις: Εάν δεν υπήρχε άλλο δρομολόγιο γιατί επιλέχθηκε ένα βαρύ όχημα και όχι μερικά ελαφριά οχήματα;)
Ερώτημα 7ο
Η Ελλάδα και οι Ένοπλες Δυνάμεις εμπιστεύονται την εκπαίδευση του λιβυκού ενόπλου τμήματος που τους δόθηκε ως ασφάλεια κατά την κίνηση; Αυτή η εκπαίδευση τηρεί τα standards της εκπαίδευσης των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, του ΝΑΤΟ και γενικά ενός δυτικού στρατού;
Ερώτημα 8ο
Είχαν όλοι και όλες δορυφορικά τηλέφωνα; Τα είχαν επάνω τους ή στις αποσκευές; Η σχετική ανακοίνωση αναφέρει ότι κάηκαν και ήταν ένας από τους λόγους που “χάθηκε” η επαφή μεταξύ του τμήματος και της βάσης στην Ελλάδα. (tip πριν απαντήσεις: Ένιωθαν ασφαλής ή τους δημιουργήθηκε η αίσθηση ασφάλειας για τη χώρα που βρισκόταν; Τα “όπλα” σε αποστολές διάσωσης, παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας είναι το τηλέφωνο για να επικοινωνήσεις και η ταυτότητα για να αποδείξεις ποιος είσαι.)
Ερώτημα 9ο
Η αποστολή των Στρατιωτικών θα εντασσόταν σε αποστολή σύμμαχου κράτους/ΟΗΕ/ΕΕ ή θα δρούσε αυτόνομα; Αν εντασσόταν γιατί δεν ανακοινώθηκε; Εάν όχι, υπήρξε εκπαίδευση των Στρατιωτικών από μια πχ Μη Κυβερνητική Οργάνωση που έχει εμπειρία από παρόμοιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης σε θέματα οργάνωσης, επαφών, cultural awareness κοκ; Εάν δρούσε αυτόνομα, θα ήταν αποστολή πολιτικό-στρατιωτικής συνεργασίας (Civil-Military Cooperation – CIMIC), δηλ. συνεργασίας των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων με το πολιτικό οργανισμό της διοίκησης της ανατολικής Λιβύης του Χαλίφα Χαφτάρ;
Από όσα διαβάσατε μέχρι στιγμής, θα διαπιστώσατε ότι δεν είναι μόνο 9 (απλά) ερωτήματα αλλά περισσότερα. Η απάντηση σε ένα ερώτημα δημιουργεί νέα ερωτήματα… Σε μια αποστολή είναι εκατοντάδες, χιλιάδες.
Κλείνοντας γράφουμε αυτό… Εάν δεν συνέβαινε το τροχαίο ατύχημα, θα περιμέναμε να επιστρέψουν τα Στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και να τους πούμε “εύγε!”. Όμως το τροχαίο συνέβη, 3 Στρατιωτικοί και 2 πολίτες είναι νεκροί και αρκετοί σοβαρά τραυματίες…
Θα μπορούσε να αποφευχθεί; Η απάντηση των πολλών, που θα τα “ρίξουν” όλα στην κακιά στιγμή, στις πιθανότητες και οπουδήποτε αλλού, είναι όχι. Εμείς θα πούμε -συνδέοντας με τα όσα γράψαμε στην αρχή- ότι, μπορούσε είτε να αποφευχθεί, είτε να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις από αυτό (απώλειες υγείας προσωπικού).
Εάν ήμαστε σε ένα όχημα και συμβεί θανατηφόρο τροχαίο ατύχημα; Δεν θα ήμαστε σε ένα όχημα αλλά σε 5, με 4 άτομα στο καθένα και θα κινούμαστε με μέγιστη απόσταση, αναλόγως των συνθηκών, 100 μέτρων. Εάν όχημα της αυτοκινητοπομπής σταματήσει απότομα, σταματάμε και δεν το πλησιάζουμε. Επικοινωνούμε μέσω ασυρμάτου, και… και… και….
Ποιος σχεδίασε;