Ο Νίκος Δένδιας επανέλαβε το αίτημα απαγόρευσης χρήσης των γερμανικών υποβρυχίων τύπου 214 που παραλαμβάνει η Τουρκία, κατά της Ελλάδας.
Ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας σε χαιρετισμό που απηύθυνε στο Περίπτερο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ) επανέλαβε το αίτημα της Ελλάδας προς την Γερμανία ότι τα υποβρύχια τύπου 214 (Type 214TN) που παραλαμβάνει η Τουρκία δεν πρέπει να επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται κατά συμμάχου χώρας του ΝΑΤΟ. “Πρέπει αυτή η απαγόρευση να είναι σαφώς προσδιορισμένη”, τόνισε ο Νίκος Δένδιας.
Ο ΥΕΘΑ αργότερα σε συνέντευξη στους δημοσιογράφους Αλεξάνδρα Φωτάκη, Νίκο Φιλιππίδη και Δημήτρη Μανιάτη, στο πλαίσιο του “OT Forum”, ρωτήθηκε ξανά για το θέμα και απάντησε: “Ζήτησα από την τιμώμενη χώρα τη φίλη μας, εταίρο μας στην Ευρώπη και Σύμμαχό μας στο ΝΑΤΟ, Γερμανία να πει αυτό που ορθά ελέχθη και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ότι όπλα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται αυτά που δίνουμε σε μια χώρα του ΝΑΤΟ εναντίον συμμάχου χώρας του ΝΑΤΟ. Και ας το πει και για την Ελλάδα. Η Ελλάδα δεν απειλεί κανέναν, δεν μας πειράζει καθόλου. Ας το πει και για την Ιταλία, ας το πει και για την Ισπανία. Αλλά να δίνουμε εξελιγμένα όπλα σε χώρα για να τα χρησιμοποιήσει δυνάμει εναντίον άλλης χώρας του ΝΑΤΟ, αυτό είναι το σωστό δηλαδή; Αυτό είναι δείγμα εταιρικής σχέσης; Το ΝΑΤΟ δεν είναι συμμαχία αξιών; Δεν είναι συμμαχία αρχών; Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει το άρθρο 42 που κάτι λέει για τις χώρες μεταξύ τους; Είναι κάτι παράλογο αυτό που είπα;” (σσ στο τέλος του άρθρου διαβάστε τί αναφέρει το Άρθρο 42 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης)
Υπενθυμίζεται ότι ο Νίκος Δένδιας και ως Υπουργός Εξωτερικών είχε ασχοληθεί με το θέμα. Στις 30 Ιουλίου 2022 μετά τη συνάντησή του στην Αθήνα με την Γερμανίδα τότε ΥΠΕΞ Αναλένα Μπέρμποκ (Annalena Baerbock) είχε δηλώσει σχετικά με το ζήτημα των εξαγωγών γερμανικού πολεμικού υλικού στην Τουρκία και κυρίως των υποβρυχίων Τύπου 214. ότι: “τα υποβρύχια αυτά κινδυνεύουν να αλλάξουν την ισορροπία δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο και να αλλάξουν αυτή την ισορροπία υπέρ μίας χώρας που αν και είναι μέλος του ΝΑΤΟ, έχει εκδώσει απειλή πολέμου, casus belli, εναντίον της Ελλάδας, εναντίον της πατρίδας μου. Μίας χώρας που παραβιάζει την κυριαρχία μας, παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματά μας και όχι μόνο την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος αλλά και άλλων κρατών, μιας χώρας, η οποία κατέχει παράνομα έδαφος κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Κυπριακής Δημοκρατίας, μίας χώρας που κονιορτοποιεί τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα δικαιώματα των γυναικών, τα δικαιώματα του τύπου.”
“Βεβαίως και η Ελλάδα έχει τα ίδια υποβρύχια αλλά η Ελλάδα δεν απειλεί οποιονδήποτε από τους γείτονές της και βεβαίως δεν έχει καμία τέτοια πρόθεση και δεν καταπατά καμιά έννοια Διεθνούς Δικαίου και ιδίως του Δικαίου της Θάλασσας. Η Ελλάδα δεν είναι αναθεωρητική δύναμη, δεν έχει ασπαστεί αναθεωρητικά δόγματα. Και συγκρατώ βέβαια θετικά ότι και στη Γερμανία υπάρχουν τοποθετήσεις υπέρ της άποψης που εξέφρασα”, είχε προσθέσει.
Τα γερμανικά υποβρύχια 214 της Τουρκίας
Η Τουρκία είχε υπογράψει συμφωνία το 2009 με την γερμανική εταιρεία Thyssen Krupp Marine Systems για παραλαβή 6 υποβρυχίων τύπου 214.
Το πρώτο υποβρύχιο κατηγορίας Reis -κατά το τουρκικό σύστημα καταγραφής- TCG Piri Reis (S-330) καθελκύστηκε στο Ναυπηγείο Golcuk στις 22 Δεκεμβρίου 2019. Το δεύτερο υποβρύχιο TCG Hızır Reis (S-331) καθελκύστηκε στις 25 Μαΐου 2023. Το τρίτο υποβρύχιο TCG Murat Reis (S-332) καθελκύστηκε στις 7 Ιουνίου 2024. Τα υπόλοιπα τρία υποβρύχια είναι τα: TCG Aydın Reis (S-333), TGC Seydi Ali Reis (S-334) και TCG Selman Reis (S-335).
Το τελευταίο υποβρύχιο του έργου αναμένεται να παραδοθεί στη Διοίκηση Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων το 2027.
Το άρθρο 42 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης
1.Η κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας. Εξασφαλίζει στην Ένωση επιχειρησιακή ικανότητα βασισμένη σε μη στρατιωτικά και στρατιωτικά μέσα. Η Ένωση μπορεί να κάνει χρήση των μέσων αυτών σε αποστολές εκτός της Ένωσης προκειμένου να διασφαλίζει τη διατήρηση της ειρήνης, την πρόληψη των συγκρούσεων και την ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας, σύμφωνα με τις αρχές του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Η εκτέλεση των καθηκόντων αυτών βασίζεται στα μέσα που παρέχουν τα κράτη μέλη.
2.Η κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας περιλαμβάνει τον προοδευτικό προσδιορισμό κοινής αμυντικής πολιτικής της Ένωσης. Η κοινή αμυντική πολιτική θα οδηγήσει στην κοινή άμυνα όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο λάβει σχετική απόφαση με ομοφωνία. Στην περίπτωση αυτή, συνιστά στα κράτη μέλη την έκδοση της απόφασης αυτής σύμφωνα με τους αντίστοιχους συνταγματικούς τους κανόνες.
Η πολιτική της Ένωσης κατά την έννοια του παρόντος τμήματος δεν θίγει την ιδιαιτερότητα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών και σέβεται τις υποχρεώσεις που απορρέουν για ορισμένα κράτη μέλη τα οποία θεωρούν ότι η κοινή τους άμυνα υλοποιείται στα πλαίσια της οργάνωσης της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού (ΝΑΤΟ), δυνάμει της Συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού, και συμβιβάζεται με την κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας που διαμορφώνεται μέσα στο πλαίσιο αυτό.
3.Τα κράτη μέλη θέτουν στη διάθεση της Ένωσης, για την εφαρμογή της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας, στρατιωτικές και μη στρατιωτικές δυνατότητες, προκειμένου να συμβάλουν στους στόχους που καθόρισε το Συμβούλιο. Τα κράτη μέλη που συγκροτούν μεταξύ τους πολυεθνικές δυνάμεις μπορούν επίσης να θέτουν τις δυνάμεις αυτές στη διάθεση της κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας.
Τα κράτη μέλη δεσμεύονται να βελτιώσουν προοδευτικά τις στρατιωτικές τους δυνατότητες. Ο Οργανισμός στον τομέα της ανάπτυξης αμυντικών δυνατοτήτων, της έρευνας, των προμηθειών και των εξοπλισμών (εφεξής αποκαλούμενος “Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας”) προσδιορίζει τις επιχειρησιακές ανάγκες, προωθεί μέτρα για την ικανοποίησή τους, συμβάλλει στον προσδιορισμό και, ενδεχομένως, στην υλοποίηση κάθε μέτρου πρόσφορου για την ενίσχυση της βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης του αμυντικού τομέα, συμμετέχει στον προσδιορισμό ευρωπαϊκής πολιτικής δυνατοτήτων και εξοπλισμών και επικουρεί το Συμβούλιο στην αξιολόγηση της βελτίωσης των στρατιωτικών δυνατοτήτων.
4.Οι αποφάσεις σχετικά με την κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας, καθώς και οι αποφάσεις που αφορούν την πραγματοποίηση μιας αποστολής βάσει του παρόντος άρθρου, εκδίδονται από το Συμβούλιο ομόφωνα μετά από πρόταση του ύπατου εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας ή πρωτοβουλία κράτους μέλους. Ο ύπατος εκπρόσωπος μπορεί να προτείνει την προσφυγή σε εθνικά μέσα καθώς και στα μέσα της Ένωσης, ενδεχομένως από κοινού με την Επιτροπή.
5.Το Συμβούλιο μπορεί να αναθέτει την εκτέλεση αποστολής, στο πλαίσιο της Ένωσης, σε ομάδα κρατών μελών προκειμένου να διατηρηθούν οι αξίες της Ένωσης και να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντά της. Η εκτέλεση μιας τέτοιας αποστολής διέπεται από το άρθρο 44.
6.Τα κράτη μέλη που πληρούν υψηλότερα κριτήρια στρατιωτικών δυνατοτήτων και έχουν αναλάβει δεσμευτικότερες υποχρεώσεις στον τομέα αυτό, ενόψει των πλέον απαιτητικών αποστολών, θεσμοθετούν μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία στο πλαίσιο της Ένωσης. Η συνεργασία αυτή διέπεται από το άρθρο 46. Δεν επηρεάζει τις διατάξεις του άρθρου 43.
7.Σε περίπτωση κατά την οποία κράτος μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός του, τα άλλα κράτη μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Αυτό δεν επηρεάζει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών μελών.
Οι δεσμεύσεις και η συνεργασία στον τομέα αυτόν εξακολουθούν να είναι σύμφωνες προς τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο πλαίσιο του Οργανισμού Βορείου Ατλαντικού Συμφώνου, η οποία παραμένει, όσον αφορά τα κράτη που είναι μέλη του, το θεμέλιο της συλλογικής τους άμυνας και το όργανο της εφαρμογής της.
