Υβριδικός Πόλεμος: Πώς τα σπίτια που αγοράζουν Τούρκοι και αλλοδαποί σε Έβρο, νησιά και κοντά σε στρατιωτικές περιοχές μπορούν να μετατραπούν σε κόμβους επιχειρήσεων.
Ο σύγχρονος υβριδικός πόλεμος μεταφέρει το πεδίο σύγκρουσης πέρα από τα στρατιωτικά μέτωπα, αξιοποιώντας ιδιωτικές κατοικίες. Οι πρόσφατες αναφορές από την Ουκρανία για ενδεχόμενη εγκατάσταση αναμεταδοτών drones σε σπίτια πολιτών αναδεικνύουν μια νέα μορφή απειλής, η οποία προκαλεί εύλογους προβληματισμούς και για την Ελλάδα, ιδιαίτερα σε παραμεθόριες περιοχές υψηλής γεωστρατηγικής σημασίας.
Ο σύγχρονος υβριδικός πόλεμος δεν αποτελεί πλέον θεωρητικό σενάριο ή προϊόν επιστημονικής φαντασίας. Η ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας έχει καταστήσει εφικτή την άσκηση πολεμικών ενεργειών μέσω πολιτικών και ιδιωτικών υποδομών, θολώνοντας τα όρια της πρώτης γραμμής της σύγκρουσης.
Στο νέο αυτό περιβάλλον, κατοικίες πολιτών μπορούν να αξιοποιηθούν ως εργαλεία στρατιωτικής χρήσης, χωρίς την άμεση παρουσία Ενόπλων Δυνάμεων.
Ουκρανία: Αναφορές για χρήση κατοικιών ως κόμβων αναμετάδοσης
Συγκεκριμένο και καταγεγραμμένο παράδειγμα υβριδικών πρακτικών αποτελεί η περίπτωση της Ουκρανίας. Ο Ουκρανός ειδικός Σεργκέι “Φλας” Μπεσκρέστοφ προειδοποίησε δημοσίως μέσω του καναλιού του στο Telegram ότι η Ρωσία αναζητά τρόπους εγκατάστασης αναμεταδοτών ραδιοφωνικών σημάτων για drones τύπου Shahed εντός ουκρανικής επικράτειας.
Σύμφωνα με την ανάρτησή του, οι ρωσικές προσπάθειες φέρονται να εστιάζουν σε ιδιωτικές κατοικίες που κατοικούνται από ηλικιωμένους πολίτες, οι οποίοι ενδέχεται να δεχθούν αιτήματα από αγνώστους για την εγκατάσταση “μικρών κουτιών” σε αυλές ή βοηθητικούς χώρους κατοικιών. Οι συσκευές αυτές απαιτούν σύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο και, ει δυνατόν, με το διαδίκτυο.
Ελλάδα: Προβληματισμοί για ευαίσθητες περιοχές (Έβρος και Νησιά)
Η ουκρανική αναφορά επαναφέρει στο προσκήνιο ζητήματα ασφάλειας και για την Ελλάδα, ιδίως σε περιοχές αυξημένης γεωστρατηγικής σημασίας, όπως ο Έβρος και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου.
Κατοικίες σε παραμεθόριες περιοχές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για:
- εγκατάσταση συστημάτων παρακολούθησης,
- συλλογή σημάτων και ηλεκτρονικών εκπομπών (SIGINT / ELINT),
- αναμετάδοση επικοινωνιών,
- υποστήριξη επιχειρήσεων μη επανδρωμένων μέσων.
Ο Δήμαρχος Αλεξανδρούπολης, Γιάννης Ζαμπούκης μιλώντας στο 3ο Φόρουμ για την Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη είχε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι “επίκειται ένας αθόρυβος εποικισμός” στον Έβρο από Βουλγάρους και εταιρείες τουρκικών κεφαλαίων και συμφερόντων.
11 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας είχαν καταθέσει Ερώτηση στη Βουλή στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου, τον Μάρτιο του 2025, εκφράζοντας ανησυχία για τις επιθετικές αγορές ακινήτων από τουρκικά κεφάλαια σε παραμεθόριες περιοχές, ζητώντας μέτρα για την προστασία των ευαίσθητων περιοχών και των ιδιοκτητών.
Αναλυτικά είχαν ρωτήσει τα Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Ανάπτυξης, Δικαιοσύνης, Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Προστασίας του Πολίτη και Ψηφιακής Διακυβέρνησης:
- Τι μέτρα σκοπεύει να λάβει η Κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο επιθετικών και κατευθυνόμενων αγορών ακινήτων ή επιχειρήσεων από ξένα κεφάλαια σε ευαίσθητες εθνικά περιοχές, όπως η Θράκη και τα νησιά;
- Ποιος και πώς ελέγχει τους διαχειριστές-funds των κόκκινων δανείων που συνήθως έχουν έδρα στο εξωτερικό, σε ποιους πουλούν τα πλειστηριασμένα ακίνητα των ακριτικών περιοχών;
- Σκοπεύει το αρμόδιο Υπουργείο να επαναφέρει το καθεστώς ελέγχων μέχρι φυσικού προσώπου στις δικαιοπραξίες που διενεργούνται στις παραμεθόριες και αμυντικές περιοχές, ώστε η ανάπτυξη να μη λειτουργεί σε βάρος της εθνικής ασφάλειας στις ακριτικές περιοχές;
- Ποιες πολιτικές σχεδιάζει η Κυβέρνηση για τη δημογραφική θωράκιση της ακριτικής Ελλάδας;
- Τι έχει κάνει η Κυβέρνηση για την υλοποίηση του πορίσματος της διακομματικής επιτροπής της Βουλής για τη Θράκη; Γιατί δεν έχει οριστεί μέχρι σήμερα συντονιστής και Επιτροπή Παρακολούθησης, όπως είχε ζητήσει η Διακομματική, που θα κινητοποιεί και θα συντονίζει το έργο των αρμόδιων Υπουργείων;
Κανένα Υπουργείο δεν έχει απαντήσει κάποιο από τα παραπάνω ερωτήματα.
Η περίπτωση της Ουκρανίας μας διδάσκει ότι η επαγρύπνηση (χωρίς υστερία και κινδυνολογία) είναι απαραίτητη. Η ασφάλεια δεν αφορά μόνο τον Στρατό και την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), αλλά και την ψηφιακή και φυσική ασφάλεια των υποδομών των πολιτών.