Τι αναφέρει η Λευκή Βίβλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Τουρκία, ΗΠΑ, Καναδά, Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιδιώκει να διαμορφώσει ένα σταθερό και ανθεκτικό αμυντικό οικοσύστημα, βασισμένο σε διεθνείς συνεργασίες και διαφοροποίηση των προμηθευτών για τη μείωση εξαρτήσεων.
Αναλυτικά η Λευκή Βίβλος αναφέρει:
“Οι προκλήσεις ασφαλείας έχουν συχνά παγκόσμιες επιπτώσεις, απαιτώντας διεθνή συνεργασία. Ο πλήρους κλίμακας πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας έχει ευρείας κλίμακας αντίκτυπο πέρα από την Ευρώπη. Οι υβριδικές απειλές και οι κυβερνοεπιθέσεις δεν σέβονται τα σύνορα. Ούτε η ασφάλεια στο διάστημα ή στη θάλασσα. Η ΕΕ πρέπει επομένως να συνεργαστεί στενά με διεθνείς οργανισμούς και χώρες εταίρους για την αποτελεσματική αντιμετώπιση αυτών των απειλών.
Η συνεργασία με τους εταίρους είναι επίσης καίριας σημασίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, μεταξύ άλλων για τη διαφοροποίηση των προμηθευτών και τη μείωση των εξαρτήσεων. Οι ευρείες εταιρικές σχέσεις της ΕΕ για την ειρήνη, την ασφάλεια και την άμυνα αποτελούν βασική πηγή δύναμης και ανθεκτικότητας. Η ΕΕ παραμένει πλήρως προσηλωμένη στην προώθηση της διεθνούς συνεργασίας και στην ενίσχυση της αποτελεσματικής πολυμερούς προσέγγισης σε όλα τα επίπεδα. Θα επεκτείνουμε περαιτέρω και θα βελτιώσουμε περαιτέρω τις προσαρμοσμένες συνεργασίες μας με διμερείς, περιφερειακούς και πολυμερείς εταίρους σε όλο τον κόσμο με αμοιβαία επωφελή τρόπο για να αντιμετωπίσουμε ένα ευρύ φάσμα προκλήσεων ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της ανάπτυξης ικανοτήτων και της καινοτομίας.
Η ΕΕ θα προωθήσει μια ανοιχτή αρχιτεκτονική σε συνδυασμό με μεταβλητή γεωμετρία που θα επιτρέπει τη συμμετοχή ομοϊδεατών εταίρων σε συνεργατικά αμυντικά έργα και πρωτοβουλίες, όπως τα έργα PESCO, τα οποία θα ενθαρρύνονται κατά περίπτωση. Αυτό θα συμβάλει στη μείωση των υπερβολικών εξαρτήσεων λόγω της εξάρτησης μόνο σε έναν ή σε λίγους προμηθευτές βασικών αγαθών, υπηρεσιών ή άλλων εισροών και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή οικονομική ασφάλεια και θα αναπτύξει και προωθήσει τις ευρωπαϊκές αμυντικές ικανότητες και την ανταγωνιστικότητα της αγοράς αμυντικού εξοπλισμού της ΕΕ.
Το ΝΑΤΟ παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος της συλλογικής άμυνας των μελών του στην Ευρώπη. Η συνεργασία ΕΕ-ΝΑΤΟ αποτελεί απαραίτητο πυλώνα για την ανάπτυξη της διάστασης ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ. Τα μοναδικά εργαλεία ρυθμιστικής ισχύος και χρηματοοικονομικών μέσων της ΕΕ βοηθούν τα 23 κράτη μέλη της ΕΕ στο ΝΑΤΟ να επιτύχουν τους στόχους δυνατοτήτων τους.
Ένας ισχυρός διατλαντικός δεσμός παραμένει ζωτικής σημασίας για την άμυνα της Ευρώπης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απαιτούν από την Ευρώπη να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για τη δική της άμυνα. Αυτές οι προσπάθειες θα συνεχίσουν να βασίζονται στη βαθιά και εκτεταμένη διατλαντική αλυσίδα εφοδιασμού, η οποία θα πρέπει να είναι αμοιβαία επωφελής. Ο διμερής διάλογος για την ασφάλεια και την άμυνα μπορεί να ενισχυθεί για την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας σε τομείς όπως ο κυβερνοχώρος, η θαλάσσια ασφάλεια και το διάστημα, η συζήτηση θεμάτων προμηθειών και η αντιμετώπιση τυχόν άλλων θεμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος.
Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι ένας ουσιαστικός ευρωπαϊκός σύμμαχος με τον οποίο θα πρέπει να ενισχυθεί η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας προς αμοιβαίο συμφέρον, ξεκινώντας από μια πιθανή εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας. Με βάση το σύνολο των σταθερών συμφωνιών που υπάρχουν, η διμερής συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας μπορεί να επεκταθεί, από την εξωτερική διαχείριση κρίσεων έως τις αμυντικές βιομηχανικές πολιτικές.
Η Νορβηγία είναι πλήρης εταίρος στα αμυντικά προγράμματα της ΕΕ μέσω της συνεισφοράς της στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η πρόσφατα εγκαινιασμένη εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας παρέχει ένα ολοκληρωμένο και δομημένο πολιτικό πλαίσιο για την ενίσχυση του περαιτέρω διαλόγου και συνεργασίας.
Η συνεργασία μας με τον Καναδά έχει ενταθεί και θα πρέπει να ενισχυθεί περαιτέρω, για την ενίσχυση της διατλαντικής ασφάλειας. Ο διμερής διάλογος για την ασφάλεια και την άμυνα καθώς και η επικείμενη εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας παρέχουν τη βάση για ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων πρωτοβουλιών για την ενίσχυση της παραγωγής αμυντικής βιομηχανίας.
Η ΕΕ θα πρέπει να συνεχίσει την αμοιβαία επωφελή δέσμευση και συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας με όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, τις χώρες της διεύρυνσης και τις γειτονικές χώρες (συμπεριλαμβανομένων της Αλβανίας, της Ισλανδίας, του Μαυροβουνίου, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελβετίας) για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στην ήπειρό μας και πέρα από αυτήν.
Η Τουρκία είναι υποψήφια χώρα για ένταξη στην ΕΕ και μακροχρόνιος εταίρος στον τομέα της Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Άμυνας. Η ΕΕ θα συνεχίσει να δεσμεύεται εποικοδομητικά για την ανάπτυξη μιας αμοιβαία επωφελούς εταιρικής σχέσης σε όλους τους τομείς κοινού ενδιαφέροντος με βάση την ισότιμη δέσμευση από την πλευρά της Τουρκίας να προχωρήσει σε μια πορεία συνεργασίας σε όλα τα σημαντικά ζητήματα για την ΕΕ, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου 2024.
Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να διερευνήσει ευκαιρίες για αμυντική βιομηχανική συνεργασία με εταίρους Ινδο-Ειρηνικού, ιδίως την Ιαπωνία και τη Δημοκρατία της Κορέας με την οποία συνήφθησαν οι εταιρικές σχέσεις ασφάλειας και άμυνας τον περασμένο Νοέμβριο, καθώς και με την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία.
Η συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας με την Ινδία έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, μεταξύ άλλων μέσω τακτικών διαβουλεύσεων για την ασφάλεια και την άμυνα. Η ΕΕ και η Ινδία θα διερευνήσουν περαιτέρω μια εταιρική σχέση ασφάλειας και άμυνας. Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στην προάσπιση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας στη θάλασσα και με την αντιμετώπιση παραδοσιακών και μη απειλών για την ασφάλεια και τη διαφύλαξη των θαλάσσιων οδών επικοινωνίας και διατήρησης της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας.”
Τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία
Κατά τη διάρκεια της διήμερης συνόδου κορυφής οι ηγέτες και οι ηγέτιδες της ΕΕ εξέδωσαν συμπεράσματα για την Ουκρανία, την Τουρκία, τη Μέση Ανατολή και μια νέα ευρωπαϊκή συμφωνία για την ανταγωνιστικότητα.
Τα συμπεράσματα για την Τουρκία:
“Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διεξήγαγε στρατηγική συζήτηση σχετικά με τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, λαμβάνοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση του Ύπατου Εκπροσώπου και της Επιτροπής σχετικά με την πορεία των πολιτικών, οικονομικών και εμπορικών σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας. Συνιστά στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η διασφάλιση σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαίως επωφελούς σχέσης με την Τουρκία. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναθέτει στην ΕΜΑ να προωθήσει τις εργασίες σχετικά με τις συστάσεις της κοινής ανακοίνωσης σύμφωνα με προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σεβόμενη τις αρμοδιότητες των οικείων θεσμικών οργάνων, με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο, με την επιφύλαξη πρόσθετων κατευθύνσεων από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η εποικοδομητική συμμετοχή της ίδιας της Τουρκίας θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση των διαφόρων τομέων συνεργασίας που προσδιορίζονται στην κοινή ανακοίνωση.
Εν προκειμένω, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην επανέναρξη και την πρόοδο των συνομιλιών για τη διευθέτηση του ζητήματος της Κύπρου με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας. Υπενθυμίζοντας τα προηγούμενα συμπεράσματά του, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, στο πλαίσιο του ΟΗΕ, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑΗΕ και τηρουμένων των αρχών στις οποίες θεμελιώνεται η Ένωση και του κεκτημένου. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο χαιρετίζει τον διορισμό της María Angela Holguín Cuéllar ως προσωπικής απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των ΗΕ για την Κύπρο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι έτοιμη να συμβάλει ενεργά στην υποστήριξη όλων των σταδίων της διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, με όλα τα κατάλληλα μέσα που διαθέτει.”