Πότε είναι η γιορτή του Προστάτη του Στρατού Ξηράς Αγίου Γεωργίου το 2024.
Η γιορτή του Αγίου Γεωργίου είναι “κινητή γιορτή” και εξαρτάται από το πότε “πέφτει” το Πάσχα. Κανονικά ο Άγιος Γεώργιος γιορτάζει στις 23 Απριλίου. Αλλά:
- Εάν το Πάσχα είναι πριν τις 23 Απριλίου τότε ο Άγιος Γεώργιος τιμάται κανονικά στις 23 Απριλίου.
- Εάν το Πάσχα είναι μετά τις 23 Απριλίου τότε η γιορτή του Αγίου Γεωργίου μεταφέρεται τη Δευτέρα της Διακαινησίμου, δηλ. τη Δευτέρα του Πάσχα.
Φέτος, η Κυριακή του Πάσχα είναι στις 6 Μαΐου οπότε ο Άγιος Γεώργιος γιορτάζει στις 6 Μαΐου 2024.
Βιογραφία του Αγίου Γεωργίου
Ο Άγιος Γεώργιος γεννήθηκε περί το 270 μ.Χ. στην Καππαδοκία από πλούσιους και επιφανείς γονείς, απόκτησε ευρύτατη μόρφωση και σε νεαρή ηλικία κατατάχθηκε στο ρωμαϊκό στρατό όπου χάρη στα προσόντα και την πολεμική του δράση ανήλθε γρήγορα στο βαθμό του Χιλίαρχου.
Όταν ο Αυτοκράτορας της Ρώμης Διοκλητιανός κήρυξε νέο διωγμό των χριστιανών, ο Χιλίαρχος Γεώργιος δεν δέχθηκε να συλλάβει και να παραδώσει στα βασανιστήρια χριστιανούς όπως είχε διαταχθεί. Αντίθετα διακήρυξε και αποκάλυψε με θάρρος ότι και ο ίδιος είχε ασπασθεί τον Χριστιανισμό. Ο Διοκλητιανός για να τον μεταπείσει του πρόσφερε μεγάλα αξιώματα και θέσεις στην Αυτοκρατορία. Αλλά, όταν τελικά διαπίστωσε ότι μήτε με τις υποσχέσεις, μήτε με τις απειλές πέτυχε να κάμψει ή έστω να κλονίσει την πίστη του στο Χριστό, διέταξε να τον παραδώσουν στα βασανιστήρια.
Αρχικά έδεσαν τον Χιλίαρχο Γεώργιο σε ένα ξύλο και τον χτυπούσαν στην κοιλιά του με ένα κοντάρι. Η χριστιανική παράδοση περιγράφει ότι αφού τον λόγχισαν, ξέσκισαν τις σάρκες του με ειδικό τροχό από μαχαίρια. Έπειτα, τον έριξαν σε λάκκο με βραστό ασβέστη και κατόπιν τον ανάγκασαν να βαδίσει με πυρωμένα μεταλλικά παπούτσια. Ο Γεώργιος τελικά μαρτύρησε με αποκεφαλισμό, την Παρασκευή 23 Απριλίου του έτους 303 μ.Χ.
Η ανδρεία, η αυταπάρνηση και η καρτερία που επέδειξε κατά τη διάρκεια των βασανιστηρίων που υπέστη, αποτελούν λαμπρό παράδειγμα αφοσίωσης σε υψηλές ιδέες και ιδανικά, που φθάνει μέχρι την αυτοθυσία. Η σταθερή εκείνη πίστη του χριστιανού Χιλίαρχου Γεωργίου έδωσε θάρρος και ψυχή σε όλους τους χριστιανούς, από τα βάθη της Ασίας μέχρι τη μακρινή τότε Αγγλία, και την Αίγυπτο μέχρι τους βόρειους λαούς της Ευρώπης, γεγονός για το οποίο η χριστιανοσύνη τον ανακήρυξε ‘Αγιο.
Ο Άγιος Γεώργιος στις Πολεμικές Σημαίες του Στρατού Ξηράς
Η μετά θάνατο θαυματουργός εμφάνιση του Αγίου Γεωργίου αναφέρεται στους χρόνους μετά την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως και συγκεκριμένα κατά την εκστρατεία των Τούρκων εναντίον του χριστιανού ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Στεφάνου. Αυτός απειλούμενος να καταστραφεί και ζητώντας τη βοήθεια του Χριστού είδε στον ύπνο του τον Άγιο Γεώργιο ο οποίος τον εμψύχωσε και του είπε να έχει πίστη στο Θεό και να επιτεθεί εναντίον του εχθρού τον οποίο και θα νικήσει.
Την άλλη ημέρα εξήγησε το όνειρο στα στρατεύματά του και τα διέταξε να επιτεθούν κρατώντας στα χέρια την εικόνα του Αγίου. Έτσι το θαύμα έγινε και ο εχθρός νικήθηκε και τράπηκε σε άτακτη φυγή. Από τότε ο ηγεμόνας Στέφανος τοποθέτησε την εικόνα του Αγίου Γεωργίου στις Σημαίες και αργότερα σε ανάμνηση του γεγονότος αυτού, επικράτησε οι Σημαίες του Πεζικού, που προπορεύονται στις μάχες και τις θυσίες, να φέρουν την εικόνα του Αγίου Γεωργίου.
Με Βασιλικό Διάταγμα το οποίο εκδόθηκε το 1864 θεσπίστηκε οριστικά από την Πολιτεία να φέρουν οι Πολεμικές Σημαίες την εικόνα του ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ και με άλλο Βασιλικό Διάταγμα το 1953 καθιερώθηκε ως γιορτή του Πεζικού και των υπολοίπων Όπλων και Σωμάτων του Στρατού, εκτός του Πυροβολικού, η 23η Απριλίου, ημέρα που μαρτύρησε ο Άγιος Γεώργιος.
Οι επωνυμίες του Αγίου Γεωργίου
Υπάρχει συνήθεια να δίνουμε διάφορα επωνύμια στους Αγίους μας, από ευλάβεια η από κάποιο θαύμα, η και από άλλη αιτία. Η Υπεραγία Θεοτόκος υπερέχει πάντων των Αγίων στα επωνύμια που Της έδωσαν οι πιστοί. Εδώ ανθολογήσαμε και παραθέτουμε κάποια επωνύμια του Αγίου Γεωργίου από διαφόρους τόπους.
Στο Όφι του Πόντου, παλαιά έλεγαν τον Άγιο Αέρις. Επίσης στον Πόντο, οι Τούρκοι τον έλεγαν Αέρτς ο Ζαντών, δηλαδή Άγιος Γεώργιος ο τρελλός, γιατί τους τιμωρούσε αφαιρώντας τους τα μυαλά. Στην Θράκη τον ονόμαζαν Αράπη ή Αρακλειανό (Ηρακλειανό), επειδή θαυματουργή εικόνα του βρισκόνταν στην Ηράκλεια της Προποντίδος. Αράπη δε για τον λόγο ότι ο Άγιος παρουσιάζεται μαύρος σε αυτήν την εικόνα, που είναι ανάγλυφη από μαύρη πέτρα, ή από σκληρό ξύλο. Στο Θησείο, έλεγαν τον Αι-Γιώργη Ακαμάτη, επειδή οι Τούρκοι δεν επέτρεπαν να τελείται στην εκκλησία του Θεία Λειτουργία παρά μόνον στην εορτή του, την 23 Απριλίου.
Οι παλαιότεροι συνήθιζαν να τον προσφωνούν Αφέντη Αι-Γιώργη. Στην Καστοριά κυρίως, αλλά και σε άλλα μέρη, είναι γνωστός ως Αι-Γιώργης ο Γοργός. Και τούτο γιατί είναι πολύ ταχύς Άγιος στην βοήθεια αυτών που τον επικαλούνται, όπως λέγουν και τα τροπάριά του: η ταχυτάτη βοήθεια, η ταχεία επίσκεψις, ταχινέ προστάτα. Στην Κρήτη είναι πολύ γνωστός ο Αι-Γιώργης ο Διασορίτης και σχετίζεται ίσως με την λατρεία του Δία (Διός-ιερού). Μια άλλη επωνυμία είναι Δυσουρίτης, θεραπεύει δηλαδή την δυσουρία. Τοιχογραφία του Αι-Γιώργη του Δυσουρίτη υπάρχει στην Μονή Ξενοφώντος.
Στην Ίμβρο έχουμε τον Αι-Γιώργη τον Ζούρο, επειδή θεραπεύει την ζούρα, την φυματίωση, τον μαρασμό, σε αυτούς που αφήνουν στο εκκλησάκι του τα ρακή τους.
Συνηθισμένα επωνύμια είναι ακόμα Θαυματουργός, Τροπαιοφόρος, Μέγας η Μεγάλος. Τον ονόμασαν έτσι από τα άπειρα θαύματα που κάνει σε όποιον με πίστη τον επικαλείται. Επίσης, επειδή έστησε πολλά τρόπαια, δηλαδή νίκες και θριάμβους στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ως αξιωματικός. Αλλά κυρίως στην Εκκλησία του Χριστού όπου θριάμβευσε εναντίον του κακού και νίκησε τον διάβολο. Και Μέγας επειδή θεωρείται ο μεγαλύτερος και κορυφαίος των αθλητών και Μαρτύρων.
Πολλές φορές δίνουν στον Άγιο το όνομα του κτήτορος του ναού, π.χ. ο Αι-Γιώργης ο Μαχαιράς, η ο Αι-Γιώργης ο Τραχύς. Στην Πόλη υπάρχει ο Αι-Γιώργης ο Αγριδιανός (Μ. Γεδεών, Πατριαρχικοί Πίνακες, Κωνσταντινούπολις 1885-90, σελ. 551), ενώ στην Χίο τον καλούν Πεζόστρατο ή Κητοκτόνο (Γ. Σωτηρίου, Βυζαντινά μνημεία Κύπρου, Αθήνα 1935, πιν. 103).
Στην Κάσο ονομάζεται Αι-Καλλάρης, ενώ αλλού Αι-Καβαλάρης, επειδή είναι έφιππος Άγιος. Άλλοι τον προσφωνούν Αι-Γιώργη Καππαδόκη, τόπο καταγωγής του και πατρίδα του πατέρα του. Καλείται ακόμα και Παλαιστίνιος, από το τόπο καταγωγής της μητέρας του Πολυχρονίας. Στην πόλη της Χίου και στη θέση Λίμνη υπάρχει ο ναός του Αγίου Γεωργίου του Καταδότη. Εκεί συγκεντρώθηκαν οι χριστιανοί να συνεννοηθούν για την επανάσταση κατά των Γενουατών. Κάποιος όμως τους κατέδωσε και εσφάγησαν όλοι.
Στην Πρίγκηπο ονομάζεται Κουδουνάς, και τούτο διότι στην εικόνα του απεικονίζονται κουδούνια, σύμβολα της παραφροσύνης, την οποίαν όλοι πιστεύουν ότι θεραπεύει. Στην Κύπρο λέγεται Αι-Γιώργης του Σπόρου, ή αλλού του Σποράρη, γιατί από την ημέρα αυτή αρχίζει η σπορά των δημητριακών από τους γεωργούς. Σε ένα χωριό της Μεσσηνίας τα Γιαννιτσά, κοντά στο ναό του φαίνονται ίχνη από πέταλα, που όλοι πιστεύουν πως είναι του αλόγου του, και για αυτό τον λένε Πεταλωτή. Σε διάφορες περιοχές τον καλούν Αη-Στρατηγό, για το αξίωμα φαίνεται που είχε. Στην Κρήτη όταν κάποτε έκτιζαν ένα ναό του, μερικοί πήγαν να ψαρέψουν για να ταίσουν τους εργάτες. Και έπιασαν τόσα πολλά ψάρια που ονόμασαν και την εκκλησία του· του Αι-Γιώργη του Ψαροπιάστη.
Στο Άγιο Όρος υπάρχει κελλί του Αγίου Γεωργίου του Φανερωμένου. Πρόκειται για ένα κελλί απομακρυσμένο από τις Καρυές. Πριν από 200 τόσα χρόνια, μία νύκτα, πήγαν ληστές με σκοπό να κλέψουν τα δυό γεροντάκια που έμεναν εκεί. Τους άνοιξε με καλωσύνη ένας νέος και τους πήγε στο αρχονταρίκι, ίσαμε να φωνάξει τον Γέροντα. Περίμεναν για πολύ οι κλέφτες και αφού δεν είδαν κανέναν είπαν να αρχίσουν την ληστεία. Αλλά τότε κατάλαβαν ότι ήταν αοράτως δεμένοι. Από τις φωνές, σηκώθηκαν οι Γέροντες και τους είδαν. Όταν έμαθαν τι συνέβη, έφεραν από την εκκλησία την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και οι ληστές αναγνώρισαν το παλληκάρι που τους άνοιξε. Και αμέσως μετανοημένοι έπεσαν και προσκύνησαν τον Άγιο. Ένας μάλιστα από αυτούς πήγε και ασκήτεψε τα Καρούλια, όπου και έκτισε την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου. Μετά από αυτό το θαύμα, το κελλί πήρε το όνομα: Άγιος Γεώργιος Φανερωμένος.