Το τουρκικό αφήγημα για λύση δυο κρατών δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της όποιας συζήτησης θα διεξαχθεί σε μια νέα διαδικασία διαλόγου για το Κυπριακό, τόνισε ο Υπουργός Άμυνας, Μιχάλης Γιωργάλλας.
Αυτό δήλωσε, στον Επιμνημόσυνο Λόγο του σε Εκδήλωση Μνήμης των Ηρωικώς Απόντων Πολεμιστών του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού, που διοργάνωσε την Κυριακή 2 Ιουλίου 2023, ο Σύνδεσμος Πολεμιστών του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού 1974, στο στρατόπεδο Μιχαλάκη Παρίδη στην Απλάντα.
Ο Υπουργός Άμυνας της Κύπρου, Μιχάλης Γιωργάλλας στην αρχή του επιμνημόσυνου λόγου αναφέρθηκε στον Δευτεροετή Εύελπι Χατζηιωνά Γεώργιο ο οποίος πέθανε κατά την εκπαίδευσή του στο ΚΕΑΠ στην Ρεντίνα Θεσσαλονίκης:
“Ο Γιώργος αποτελούσε υπόδειγμα άριστου Εύελπι με φιλοδοξίες κι όνειρα. Ήταν ένας ενάρετος νέος που με σεμνότητα επιζητούσε τη διάκριση σε ότι καταπιανόταν.
Με ταπεινότητα βρισκόταν πάντα διακριτικά στο πλευρό κάθε συνανθρώπου του που είχε ανάγκη, έτοιμος να προφέρει με ανιδιοτέλεια τη βοήθειά του.
Η μεγάλη οικογένεια της Εθνικής Φρουράς θα τον θυμάται πάντα λεβέντη, αγέραστο και χαμογελαστό. Η Κύπρος θρηνεί ένα πραγματικό παλικάρι, που έσβησε κατά την εκπαίδευση για την υπεράσπιση της πατρίδας. Τα ειλικρινή συλλυπητήρια της πολιτείας στους οικείους του. Ο Θεός να τους δίνει δύναμη και κουράγιο. Καλό ταξίδι στο φως Δευτεροετή Εύελπι Χατζηιωνά Γεώργιε του Σάββα, της δυνάμεως του 1ου Λόχου Ευελπιδών.”
Η λύση του Κυπριακού
Αναφερόμενος στη λύση του κυπριακού προβλήματος ο Μιχάλης Γιωργάλλας δήλωσε ότι αυτή ήταν και παραμένει ο υπέρτατος εθνικός στόχος και θα απαλλάξει την Κύπρο από τα στρατεύματα κατοχής και θα τερματίσει τον εποικισμό:
“Γιατί εν προκειμένω, η αποδοχή της υφιστάμενης πραγματικότητας, ως de facto επιβαλλόμενης κατάστασης, αποτελεί όχι μόνο αμαχητί παράδοση της Κύπρου, αλλά και το προοίμιο ενδεχομένως περισσότερων και μεγαλύτερων συμφορών για την πατρίδα μας και τον Ελληνισμό γενικότερα.
Τη σωστή, βιώσιμη, ασφαλή λύση οφείλουμε στην ιστορία μας, σ’ αυτούς που έφυγαν με το καημό της επιστροφής, στα παιδιά μας και στις επόμενες γενιές.
Αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Νίκου Χριστοδουλίδη η επανέναρξη των συνομιλιών υπό την αιγίδα των Η.Ε. με την ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ. Θεωρούμε ότι η εμπλοκή υψηλόβαθμου Ευρωπαίου αξιωματούχου στη νέα διαδικασία θα αποβεί αρκούντως υποβοηθητική στην προσπάθεια του ΟΗΕ και θα συμβάλει στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για επαναφορά της άλλης πλευράς στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Την ίδια ώρα καθιστούμε σαφές ότι δεν πρόκειται να παρεκκλίνουμε από το δίκαιο του Αγώνα μας, από τις αρχές και τις αξίες μας, από το πλαίσιο μιας λύσης που θα ικανοποιεί το σύνολο του κυπριακού λαού, μέσα σε συνθήκες ασφάλειας, ευημερίας, ισοπολιτείας και συνδημιουργίας.
Η απαράδεκτη αξίωση για «λύση δύο κρατών» που διακηρύσσει το τελευταίο διάστημα η τουρκική πλευρά και εκφεύγει από τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί τον προθάλαμο της οριστικής διχοτόμησης της πατρίδας μας.
Το τουρκικό αφήγημα δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της όποιας συζήτησης θα διεξαχθεί σε μια νέα διαδικασία διαλόγου.”
Η ιστορία του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού
Ο Υπουργός Άμυνας της Κύπρου αναφέρθηκε στο σύντομο ιστορικό του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος Πεζικού λέγοντας:
“Ιστορικά, το 286 Τεθωρακισμένο Τάγμα Πεζικού, το οποίο αργότερα μετονομάστηκε σε Μηχανοκίνητο Τάγμα ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 1965, με έδρα το «Στρατόπεδο Αντισυνταγματάρχου Μιχαήλ Πουρνάρα» στην Κάτω Λακατάμεια. Αποτέλεσε την πρώτη μηχανοκίνητη Μονάδα της Εθνικής Φρουράς, με τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού BTR.
Το 1973 μετεγκαταστάθηκε στην Κοκκινοτριμιθιά, δίπλα από το Στρατόπεδο της 23ης Επιλαρχίας Αρμάτων, αφού τα επιτελικά σχέδια προέβλεπαν την από κοινού ανάληψη πολεμικών αποστολών, ως εφεδρεία του ΓΕΕΦ.
Στις 18 Ιουλίου 1974, ο κύριος όγκος της Μονάδας βρισκόταν συγκεντρωμένος στο παλαιό στάδιο ΓΣΠ.
Παρά τις πληροφορίες που υπήρχαν για αναμενόμενη τουρκική πολεμική επιχείρηση, η διαταγή μετακίνησης της Μονάδας δεν εκδόθηκε έγκαιρα από το ΓΕΕΦ, κατά τις βραδινές ώρες της ίδιας ή της επόμενης ημέρας, αλλά, εκδόθηκε το πρωί της 20ης Ιουλίου, όταν πλέον η τουρκική εισβολή βρισκόταν σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με τη διαταγή που δόθηκε, το Τάγμα έπρεπε να κινηθεί από Λευκωσία προς την Κερύνεια, στο δρομολόγιο Γερόλακκος – Κοντεμένος – Πάναγρα – Καραβάς.
Κατά την κίνηση το Τάγμα προχωρούσε με αραιούς σχηματισμούς. Κοντά στο χωριό Κοντεμένος, τουρκικά μαχητικά εντόπισαν τη Μονάδα και προέβησαν σε ανελέητη επίθεση κατά των οχημάτων της. Το γεγονός ότι η αποστολή διατάχθηκε να πραγματοποιηθεί υπό το φως της ημέρας, η επιλογή του συγκεκριμένου δρομολογίου και η ανυπαρξία αντιαεροπορικής κάλυψης επέφεραν στη Μονάδα σημαντικές απώλειες σε προσωπικό και μέσα.
Σημαντική λεπτομέρεια αποτελεί το γεγονός ότι η κίνηση της φάλαγγας του 286 ανακόπηκε από κατεστραμμένο στρατιωτικό όχημα του 281 Τάγματος Πεζικού, το οποίο υπέστη τις ίδιες απώλειες στον ίδιο ακριβώς χώρο, λίγες ώρες προηγουμένως. Η Μονάδα του Αντισυνταγματάρχη Γεώργιου Μπούτου, η οποία ακολουθούσε στο δρομολόγιο, δεν ενημερώθηκε και δεν γνώριζε για το συμβάν αυτό.
Έτσι, μετά το τραγικό αποτέλεσμα στον Κοντεμένο, το 286, με τις απώλειες που ήδη είχε, τέθηκε σε μεγάλο βαθμό εκτός μάχης. Οι συνολικά επτά νεκροί, και είκοσι πέντε τραυματίες, ανάμεσά τους και ο Διοικητής τους, ο οποίος εξέπνευσε αργότερα σε νοσοκομείο στην Αθήνα, ο μεγάλος αριθμός οπλιτών που υπέστησαν ψυχικά τραύματα, και τα έξι τεθωρακισμένα οχήματα που καταστράφηκαν, επηρέασαν καταλυτικά τη συνοχή, το ηθικό, την αποφασιστικότητα και το αξιόμαχο της Μονάδας, πριν αυτή εισέλθει στον πόλεμο.
Παρ’ όλα αυτά, κατά τις επόμενες ημέρες η Μονάδα ενεπλάκη επανειλημμένως με τις εχθρικές δυνάμεις.
Συμμετείχε μαζί με άλλες Μονάδες της Εθνικής Φρουράς στις σκληρές μάχες εναντίον των Τούρκων στο προγεφύρωμα, οι οποίες απέτυχαν, γιατί δεν ήταν επαρκείς οι δυνάμεις για την εξάλειψή του.
Λόγω των ανεπιτυχών προσπαθειών συντονισμού με τις άλλες Μονάδες υπό το «Συγκρότημα Μπούφα» και των κατά πολλούς λανθασμένων και αντιφατικών διαταγών σε ανώτατο επίπεδο, η Μονάδα ενεπλάκη με τον εχθρό χωρίς την απαραίτητη οργάνωση και προετοιμασία.
Το 286 Μηχανοκίνητο Τάγμα, αν και λαβωμένο έδωσε σκληρές μάχες και στις δύο φάσεις της τουρκικής εισβολής. Στον Κοντεμένο, στη Λάπηθο, στον Καραβά, στο Αγριδάκι, στον Άγιο Ερμόλαο, στη Σκυλλούρα, στον Άγιο Βασίλειο, στη Φιλιά και στο αεροδρόμιο Λευκωσίας, οι άνδρες της Μονάδας κατέθεσαν το άπαν των δυνάμεών τους.
Εξουθενωμένοι, καταπονημένοι και με τον πόνο της απώλειας των συμπολεμιστών τους στις ψυχές τους, με όσο οπλισμό, όσα μέσα και όσα πολεμικά εφόδια τους είχαν απομείνει, αλλά με απαράμιλλο σθένος και εμβληματική αγωνιστικότητα, συνέχισαν να υπερασπίζονται μέχρι της τελευταίας ρανίδος του αίματός τους την αγαπημένη μας πατρίδα.
Ο τελικός απολογισμός του 286 Μηχανοκίνητου Τάγματος στον πόλεμο παραμένει τραγικός. 40 απόντες. 32 πεσόντες και 8 αγνοούμενοι, μεταξύ αυτών και οι 4 – μέχρι και σήμερα – αγνοούμενοι της Διμοιρίας του έφεδρου ανθυπολοχαγού Ιωσήφ Σεργίδη, η απώλεια της οποίας – στο Ύψωμα Λαπάτσα – αποτελεί μια από τις τραγικότερες συνεισφορές του Τάγματος στις επιχειρήσεις του καλοκαιριού του “74.”